از بین بردن جای زخم قدیمی کار چندان ساده ای نمی باشد و هر چقدر از زمان زخم بگذرد درمان آن نیز دشوار تر خواهد شد. ابتدا انواع زخم را بشناسید سپس روش های خانگی و کلینیکی درمان آن را در پارس نیوز بخوانید.
با وجود آنکه پوست در بهبود زخم ها به خوبی عمل می‌کند؛ اما پوست ترمیم شده اغلب به صورت جای زخم باقی می ماند. همچنین برای از بین بردن جای جوش، این موضوع یکی از دشوارترین مشکلات پوستی است؛ زیرا از بین بردن جای زخم قدیمی نسبت به زخم های جدید بسیار دشوارتر است.
اگرچه بسیاری از مردم ادعا می کنند که داروهای طبیعی باعث کاهش یا از بین بردن جای زخم ها می شود؛ اما اغلب آن ها فاقد هرگونه شواهد علمی هستند. با این حال بهتر است داروهای خانگی و درمان های معمول را امتحان کنید. توجه داشته باشید که مراقبت از زخم ها در زمان بهبودی، از جمله مهم ترین کارهایی است که فرد باید برای کاهش جای زخم و بهبود آن انجام دهد.
این زخم ها معمولا ناحیه وسیع تری نسبت به خود زخم را پوشش می دهند و در بخش های دیگر پوست نیز رشد پیدا می کنند. این ها رنگ تیره و برآمده ای دارند و بعد از درمان زخم نیز ممکن است رشد کنند. Keloids ممکن است عوارض جانبی همچون تداخل با حرکات بدن، درد یا خارش را داشته باشند. این نوع زخم ممکن است در افرادی که پوست تیره تری دارند رایج تر باشند. چنین مواردی با گذشت زمان معمولا محو نمی شوند.
این زخم ها معمولا برآمده و قرمز رنگ هستند اما تنها در موقعیت آسیب دیده می شوند. این موارد ممکن است دردناک یا خارش دار باشند اما اغلب با بهبود کامل پوست بهتر می شوند. زخم های هیپرتروفیک با گذشت زمان کمتر قابل ملاحظه خواهند بود. با اینحال فرآیند درمان ممکن است چند سال طول بکشد.
زخم های آتروفیک به عنوان حفره یا دندانه و فرورفتگی بر روی پوست ایجاد می شوند. چنین زخم هایی در نتیجه آسیب به کلاژن پوست تشکیل می شوند و معمولا به همراه شرایطی همچون آبله مرغان و آکنه بروز می کنند.
این زخم ها باعث سفت تر شدن پوست می شوند. این ها اغلب نتیجه سوختگی هستند و معمولا دردناک اند. چنین زخم هایی می توانند عضلات و اعصاب زیر پوست را هم تحت تاثیر خود قرار دهند و حرکت قسمتی از بدن که دچار چنین شرایطی شده است را محدود نمایند.
این زخم ها که به عنوان زخم های کشیده شده نیز شناخته می شوند بعد از جراحی رخ می دهند. چنین زخم هایی زمانی رخ می دهند که برش جراحی و بخیه حاصل از آن کشیده می شود و عریض تر می گردد. چنین زخم هایی معمولا مسطح و رنگ پریده هستند و کمتر از زخم های برآمده، توجه افراد را به خود جلب می کنند.
همان طور که در ابتدا اشاره شد، بسیاری از افراد به دنبال رهایی از جای زخم های خود هستند. در ابتدا بهتر است نوع اسکار خود را شناسایی کنید و مطابق با آن درمان مناسب را آغاز کنید. البته بسیاری از سازندگان لوسیون ها، کرم ها و سایر محصولات ادعا می کنند که باعث کاهش جای زخم می شوند؛ اما مدرکی برای اثبات ادعاهای خود ندارند. با این همه درمان‌های خانگی نیز ارزش امتحان کردن را دارند؛ بنابراین، بهتر است نگاهی به روش های زیر بیندازید و برای کاهش جای زخم ها از آن ها بهره ببرید.
یکی از داروهایی که برای نابودی جای زخم های قدیمی استفاده می شود، ورق و ژل سیلیکون است. از بین همه داروهای موجود، سیلیکون ممکن است بیشترین تاثیر را بر جای زخم بگذارد. مطالعات حاکی از آن است که بیماران با استفاده از این ماده قادر به بهبود ظاهر زخم هستند. بررسی ها نشان می دهد که ورقه های سیلیکونی در بهبود زخم هایپرتروفیک و کلیوئید و مواردی از این دست موثر است.
این محصول اغلب در بسیاری از فروشگاه ها و بدون نیاز به نسخه پزشک وجود دارد. همچنین ممکن است بسیاری از پزشکان پس از جراحی و آسیب، سیلیکون را برای کاهش اثرات تجویز کنند. این دارو عوارض جانبی کمی دارد و معمولا استفاده از آن آسان و بدون درد است.
یکی دیگر از روش‌های درمان خانگی جای زخم استفاده از روغن ویتامین E است. توجه داشته باشید این روغن ممکن است باعث واکنش آلرژیکی بدن شود. پیش از مصرف این روغن را بر موضع کوچکی از پوست خود تست کنید.
اگر حساسیتی به استفاده از این روغن نداشتید، درمان خود را شروع کنید. ابتدا روغن ویتامین E را به‌مدت 10 دقیقه روی ناحیه مورد نظر ماساژ دهید. 20 الی 30 دقیقه بعد پوست خود را با آب گرم بشویید. این کار را روزی دوبار تکرار کنید.
پس از یک دوره ۲۰ الی ۳۰ روزه شاهد نتایج چشمگیری از بهبود جای زخم خود خواهید بود.
بسیاری از کرم ها و سرم های بدون نسخه حاوی لایه بردار نیز هستند. این مواد برای کمک به از بین بردن لایه های خارجی و پوست مرده طراحی و تولید شده اند. اگرچه برخی ادعا می کنند که لایه بردارها زخم های کوچک و ظریف را از بین می برند؛ اما ممکن است در ترمیم جای انواع زخم و تیرگی پوست نیز موثر باشند.
مطالعات نشان می دهد، لایه برداری که حاوی اسید گلیکولیک است موجب بهبودی زخم‌های آتروفیک می‌شود. همچنین لایه بردارهای حاوی گلیکولیک اسید و اسید سالیسیلیک نیز در بهبودی جای آکنه و تیرگی پوست و جای زخم نیز موثر هستند.
برای محو کردن و از بین‌بردن جای زخم ابتدا چند عدد قرص آسپرین را خرد کنید. سپس مقدار کمی آب به آن اضافه کنید که حالتی خمیری پیدا کند. خمیر به‌دست‌آمده را حدود نیم ساعت بر روی پوست خود بمالید سپس با آب سرد بشویید.
اگرچه کرم ضدآفتاب به تنهایی بر رهایی از شر جای زخم کافی نیست؛ اما ممکن است به محدود کردن و محو شدن آن ها کمک کند. لازم به ذکر است که بهتر است افرادی که از گلیکولیک اسید یا سایر محصولات مشابه استفاده می‌کنند، استعمال ضدآفتاب را از یاد نبرند. استفاده درست از کرم های ضد آفتاب و لباس های مناسب در کاهش اثرات و جای زخم های قدیمی موثر خواهد بود.
همان طور که در بالا اشاره شد، دلایل مناسبی برای اثربخشی درمان های خانگی و معمول وجود ندارد؛ اما بسیاری از افراد ترجیح می دهند همه تلاش خود را برای خلاصی از شر اسکارهای قدیمی به کار گیرند. به عبارتی دیگر، راهی برای نابودی کامل جای زخم وجود ندارد؛ اما با به کار گیر‌ی این روش ها قادر به کاهش جای زخم ها خواهیم بود. روش های خانگی زیر نیز از جمله معروف ترین مواردی است که در کاهش اسکارهای قدیمی استفاده می شود.
از گذشته تاکنون زردچوبه به‌عنوان یکی از پرکاربردترین مواد خانگی برای درمان سریع زخم و جای زخم استفاده شده است. برای درمان زخم‌های تازه نیز از زردچوبه استفاده می‌شود. این ماده باعث انعقاد سریع خون در محل جراحت می‌شود.
با بسته شدن روی زخم خطر عفونت به‌‌شدت کاهش می‌یابد. ماده‌ای به‌نام کورکومین در زردچوبه وجود دارد که به بهبود و ترمیم جای زخم کمک می‌کند. زردچوبه سریع‌تر از آن‌چیزی که فکرش را بکنید، در درمان جای زخم تاثیرگذار خواهد بود. حتما امتحان کنید.
اگر شخصی بدمزاج نیستید هرشب با نوشیدن یک لیوان شیر و زردچوبه با جای زخم و لکه‌های ناشی از آن خداحافظی کنید.
یکی از مواد موثر در کاهش اثرات جای زخم های قدیمی، سرکه سیب است. برای استفاده از آن بهتر است سرکه را با آب مقطر ترکیب کنید و روی زخم خود بمالید. سپس آن را خشک کنید و پس از آن بشویید.
لیمو غنی از ترکیبات زیست فعال است که خواص آنتی اکسیدانی دارند و به بهبود اسکار ناشی از آکنه و جوش کمک می‌کند. البته توجه داشته باشید که لیمو ممکن است باعث سوزش پوست‌تان و واکنش‌های آلرژیک شود؛ در این صورت از مصرف آن خودداری کنید.
مواد مورد نیاز: 3 تا 4 قاشق غذاخوری آبلیمو طبیعی – توپک پنبه‌ای
روش مصرف: ابتدا پوست‌تان را به خصوص در ناحیه اسکار خوب بشویید و تمیز کنید. توپک پنبه‌ای را در ظرف آبلیمو بزنید و روی ناحیه آسیب دیده بگذارید. 10 دقیقه صبر کنید و سپس صورت‌تان را بشویید. اگر می‌خواهید بلافاصله بعد از این درمان از خانه خارج شوید، حتما ضدآفتاب بزنید. این کار را روزانه دو تا سه بار تکرار کنید.
استفاده از پودر سنگ‌آهک به همراه کمی زردچوبه تاثیر چشمگیری در درمان جای زخم دارد. نام دیگر این ماده Chuna است. زردچوبه و پودر سنگ آهک هردو حالت پودری دارند. برای درمان جای زخم بهتر است این دوماده را با کمی آبلیمو یا گلاب ترکیب کنید که حالتی خمیری به خود بگیرد.
آبلیمو به دلیل خاصیت سفیدکنندگی باعث ازبین رفتن تیرگی ناشی از جای زخم می‌شود.
ترکیب روغن اسطوخودوس با زیتون نیز به کاهش جای زخم قدیمی کمک خواهد کرد. برای این کار بهتر است سه قطره اسطوخودوس و سه قاشق روغن زیتون مخلوط کنید و بر زخم خود بگذارید. سعی کنید جای زخم را ماساژ دهید و پس از مدت زمانی آن را بشویید.
عسل خام از دیرباز برای از بین بردن جای زخم تیغ و کلیه اسکارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترکیب زیست فعال موجود در عسل بازسازی بافت پوست را تحریک و به درمان زخم‌ها کمک می‌کند. شما می‌توانید به همراه عسل از جوش شیرین هم به عنوان لایه بردار و روشن کننده اسکار استفاده کنید.
مواد مورد نیاز: 1 قاشق غذاخوری عسل خام – 1 قاشق غذاخوری جوش شیرین – یک حوله نرم – آب داغ
روش مصرف: عسل و جوش شیرین را با هم مخلوط کنید و ترکیب حاصل را روی جای زخم به مدت 3 تا 5 دقیقه ماساژ دهید. حوله را با آب داغ مرطوب کنید و آن را روی ناحیه آسیب دیده بگذارید. وقتی حوله خنک شد، آن را بردارید و صورت‌تان را بشویید. این کار را روزی دو بار انجام دهید.
یکی از معروف ترین درمان های طبیعی برای درمان جای زخم، عصاره پیاز است. این عصاره به طور گسترده ای در محصولات درمان جای زخم موجود است. برخی از مطالعات نشان داده است که محصول حاوی عصاره پیاز پس از ۴ هفته باعث بهبودی جای زخم می شود. همچنین افرادی که از ژل عصاره پیاز به مدت ۴ هفته استفاده کرده اند، بهبودی در بافت اسکار، نرمی، قرمزی و ظاهر کلی آن را گزارش داده اند.
یکی دیگر از موادی که در نابودی اثر زخم موثر است، آلوئه ورا است. برای استفاده از آن باید ژل آلوئه ورا را جدا کنید و آن را با حرکات دورانی بر اسکار خود قرار دهید. پس از گذشت نیم ساعت قادر به شستشوی آن خواهید بود. سعی کنید این کار را دو بار در روز انجام دهید.
روغن نارگیل از جمله درمان هایی است که برای کاهش جای زخم های قدیمی به کار می رود. برای استفاده از آن باید چند قاشق روغن نارگیل را گرم کنید و حدود ۱۰ دقیقه آن را بر زخم خود ماساژ دهید که روغن به خوبی جذب پوست شود.
روغن درخت چای حاوی ترکیبات فیتوشیمیایی است که به مرور به بهبود اسکارهای آکنه و جای زخم جراحی کمک می‌کند. این ماده گردش خون ناحیه آسیب دیده را افزایش داده و از عفونت این ناحیه جلوگیری می‌کند. توجه داشته باشید که قبل از مصرف، حتما تست حساسیت را انجام دهید؛ این روغن در برخی ممکن است باعث واکنش‌های حساسیت زا شود.
مواد مورد نیاز: 2 تا 3 قطره روغن درخت چای – یک قاشق غذاخوری آب یا روغن زیتون
روش مصرف: روغن درخت چای را در روغن زیتون یا آب رقیق کنید. ناحیه آسیب دیده را با آن ماساژ دهید و اجازه دهید تا صبح روی صورت‌تان بماند. از این درمان هر شب قبل از خواب استفاده کنید.
یکی دیگر از موادی که به شما در از بین بردن جای اسکار کمک می کند، سیب زمینی است. برای کاربرد آن باید برش هایی از سیب زمینی را بر زخم خود بمالید. ۲۰ دقیقه مالش را با استفاده از برش های مختلف انجام دهید و پس از خشک شدن آن، جای زخم را بشویید.
یکی‌دیگر از مواد موثر برای درمان جای زخم در منزل استفاده از پودر دارچین است. بهتر است ابتدا خودتان چوب دارچین را تهیه کرده و آن را پودر کنید. اینگونه خیالتان از تازه و طبیعی بودن پودر دارچین راحت خواهد بود.
دارچین نیز مانند سایر مواد نام‌برده خاصیت ضدالتهابی دارد. استفاده از حالت پودری این ماده ممکن است خیلی موثر واقع نشود. بهتر است پودر دارچین را با مواد موثر دیگری ترکیب کنید که حالتی خمیری به خود بگیرد.
انجام این عمل ساده خواص ناشی از پودر دارچین را در بهبود جای زخم دوچندان می‌کند. ترکیبات زیادی از پودر دارچین به دست می‌آید. برای مثال این امکان برای شما فراهم است که پودر دارچین را با گلاب، روغن زیتون، روغن نارگیل، عسل یا روغن درخت چای ترکیب کنید.
انگور فرنگی هندی یا آمله غنی از ویتامین C است که به کاهش تشکیل اسکار کمک می‌کند. این میوه با خاصیت مهاری تیروزیناز خود، باعث از بین رفتن جای زخم شده و حتی اسکارهای قدیمی را روشن می‌سازد. اگر پوست شما مستعد کلوئید است، این ماده از تشکیل کلوئیدهای جدید جلوگیری می‌کند.
مواد مورد نیاز: پودر انگور فرنگی هندی – روغن زیتون
روش مصرف: به میزان کافی پودر آمله را با روغن زیتون مخلوط کنید تا خمیر نرمی به دست آید. خمیر را مانند ماسک صورت بمالید و 10 تا 15 دقیقه صبر کنید. سپس با آب بشویید. از این ماسک یک روز درمیان استفاده کنید.
دانه‌های ریز داخل خیار از عوامل اصلی التیام‌بخشی و بهبود جای زخم محسوب می‌شود. در فصل تابستان نیز از خیار و حتی پوست خیار برای بهبود نواحی که عرق سوز شده‌اند، استفاده می‌شود. خیار یکی از بهترین عوامل در درمان جای زخم، ترمیم پوست، روشن شدن پوست و غیره است.
امروزه خواص درمانی خیار در بهبود وضعیت پوستی برای همه آشکار شده است. استفاده از خیار در انواع مختلف ماسک‌های خانگی مشاهده می‌شود. در ادامه روش تهیه بهترین و کارسازترین ماسک‌های خانگی را به شما آموزش خواهیم داد.
برای از بین بردن جای زخم می‌توان پوست را با استفاده از موادی مانند گلیکولیک اسید و یا سالیسیلک اسید لایه برداری کرد. این روش درمانی نباید برای زخم‌های بسیار عمیق استفاده شود.
در این روش ماده‌ای مانند هیالورونیک اسید و یا کلسیم هیدروکسی آپاتیت به داخل فرورفتگی‌ها تزریق می‌شود. معمولا برای از بین بردن جای بخیه روی صورت از این روش استفاده می‌کنند. در فیلر پوست، نواحی و خطوط جای بخیه و یا دیگر جای زخم‌های آتروپیک مشخص شده و بعد از بی حسی موضعی، ژل با سوزن کوچکی تزریق می‌شود.
امواج لیزر با انرژی زیاد می‌توانند لایه‌های خارجی پوست را از بین ببرند و از طرفی تولید کلاژن را در لایه‌های داخلی‌تر پوست تحریک کنند. به طور کلی برای از بین بردن جای زخم با لیزر دو گزینه احتمالی پیش روی شماست که پزشک متخصص، هر کدام را که مناسب شخص شما باشد، تعیین می‌کند.
لیزر فرکشنال بهترین گزینه برای رفع جای سوختگی و از بین بردن جای بخیه بینی و دیگر بخیه‌های عمیق و باریک است. بعد از این نوع لیزر درمانی، مرحله ریکاوری و بازگشت پوست به وضعیت عادی طولانی مدت خواهد بود و معمولا دو هفته طول می‌کشد. ممکن است درد زیادی را حین این نوع درمان تجربه کنید.
دومین نوع لیزر اربیوم یا Erbium YAG است که قدرت کمتری نسبت به لیزر CO2 داشته و برای از بین بردن جای زخم های کم عمق‌تر استفاده می‌شود. میزان بی حسی مورد استفاده در این روش کمتر و روند احیای بیمار سریع‌تر و حدود یک هفته است.
در این روش از ابزاری که به سرعت می‌چرخد، برای سایش لایه‌های سطحی پوست استفاده می‌شود تا عمق اسکارهای واگنی کمتر شود. بسته به عمق فرورفتگی، به یک یا چند بار درم ابریژن برای از بین بردن جای زخم جوش نیاز است. پزشک برای کاهش درد، سطح پوست را با یخ سرد کرده و یا از بی حسی موضعی استفاده می‌کند.
در این روش با سوزن‌های بسیار ریزی، زخم‌های کنترل شده‌ای روی اسکار آتروپیک ایجاد می‌شود تا تولید کلاژن تحریک شده و حفره‌ها و فرورفتگی‌های جای زخم پر شوند. از این روش برای از بین بردن جای زخم، جای انواع جوش، چین و چروک و دیگر حفره‌های پوستی روی صورت یا سایر قسمت‌های بدن استفاده می‌شود.
این روش در از بین بردن جای زخم و آکنه‌هایی که عمیق هستند و به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهند، موثر است. در این روش بافت فرورفته اسکار، با دستگاه مخصوصی پانچ می‌شود و جای آکنه هم سطح با دیواره‌های خارجی بالا می‌آید. در نتیجه این افزایش ارتفاع، فرورفتگی جای زخم به مراتب کمتر خواهد شد.
در رویکرد مشابه دیگری به نام پانچ گرافت، جای زخم از روی پوست برداشته شده و با پوست قسمت دیگری از بدن جایگزین می‌شود. این راهکار درمانی اغلب برای جای زخم‌های بسیار شدید تجویز می‌شود.
ساب سیژن برای جای جوش به کار برده شده و یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های درمانی به شمار می‌رود. در این روش برخلاف لیزر و میکرونیدلینگ که اسکارها به طور عمودی نفوذ می‌کنند، اسکار در راستای افقی حرکت داده می‌شود تا از سطح پوست جدا شده و حالت فرورفتگی جای زخم آتروپیک محو شود.
در کرایوتراپی یا سرمادرمانی متخصص پوست، بافت اسکار را با نیتروژن مایع منجمد می‌کند تا به مرور صاف شوند. نشان داده شده که از بین بردن جای زخم هیپرتروپیک با کرایوتراپی موفقیت آمیز بوده و خطری برای بیمار ندارد.
