مدیریت و جامعه فرهنگی ما باید به این آگاهی برسد و از این غفلت‌ها و از دست رفتن‌ها جلوگیری کند. از دست رفتن بخشی از حافظه تاریخی و ناخودآگاه جمعی ماست؛ «مرثیه گمشده» سینایی و مرثیه بسیاری از ماست. ما همه مرثیه‌های گمشده‌ایم. اصلانی گفت: سینایی بنیان‌گذار پرتره‌های مستند ایران بود. او بیش از ۱۰۰ مستند ساخت که همه دارای مفاهیم عمیق بودند و باید توجه داشته باشیم که این مداومت و مقاومت در ساخت فیلم، خود یک جنگ است؛ درواقع او با جنگ خود جنگی راه انداخت.
در ادامه همایون امامی، مستندساز پیشکسوت سینما و نویسنده کتاب «یک عمر، یک راه، یک عشق؛ خسرو سینایی»، نیز گفت: خسرو سینایی در شرایطی دوربین خود را به دست گرفت و مستند را شروع کرد که دهه‌های ۴۰ و ۵۰ بود و اختناق سیاسی فضای خاصی ایجاد کرده بود. بارها می‌شنیدم که گفته می‌شد «سینایی موضع‌گیری سیاسی ندارد» و او را کنار می‌گذاشتند؛ در‌حالی‌که این ویژگی بسیار مهم او بود. او افزود: خسرو سینایی مستند فرهنگی ساخت و بیشتر روی زیرساخت‌های فرهنگی کار کرد. تصور می‌کردیم با تغییر قدرت، زیرساخت نیز تغییر می‌کند. این هوشیاری سینایی بود که به فکر زیرساخت‌های فرهنگی جامعه بود و به همین دلیل در تمامی فیلم‌هایش مقوله فرهنگ را در اولویت قرار می‌داد. او معتقد است زیرساخت باید تغییر کند تا جامعه بتواند با آگاهی بیشتری در امر انتقال قدرت تصمیم بگیرد و آن را با هوشیاری تمام پیش ببرد.
حبیب احمدزاده، نویسنده، کارگردان و مستندساز، در این مراسم گفت: سال ۸۱ درباره صادق هدایت تحقیق و پژوهش می‌کردم. ۷۰۰ صفحه نتیجه تحقیقاتم را به زنده‌یاد سینایی نشان دادم و بدین طریق با او بیشتر ارتباط گرفتم که به مستند «گفت‌وگو با سایه» منجر شد. سینایی در دوره بررسی‌شده در کتاب بزرگ شده بود، او به من لطف داشت و با اینکه از دو نسل متفاوت بودیم هیچ‌وقت دچار چالش نمی‌شدیم. سعی کردیم جامعه را بهتر کنیم و بزرگ‌ترین تفاوت ما این بود که او روی پرده، شخصیتی از خودش بود. احمدزاده افزود: بزرگ‌ترین دستاورد یک انسان این است که بتواند مانند دوی امدادی انسانیت خود را به دیگران منتقل کند. خسرو سینایی این‌گونه بود و من امروز خودم را مدیون مرد بزرگی می‌دانم که جرات کرد با تمام توهین‌هایی که به او شد، درباره صادق هدایت فیلمی بسازد.
