دانشمندان برای نخستین بار با پدیده جالبی روبرو شدند که یک موجود بدون مغز میتواند از گذشته درس بگیرد. محققان طی مطاله جدیدی میگویند عروس دریایی (چتر دریایی) با وجودی که فاقد مغز است اما میتواند همانند انسانها و موجوداتی ازجمله موشها و مگسها از تجارب گذشته خود درس بگیرد.
دستاوردهای این مطالعه نشان میدهد یادگیری بدون داشتن سیستم متمرکز مغز نیز امکانپذیر است و ابعاد دیگری از یادگیری و حافظه را نشان میدهد.
آنها در مطالعه جالب و متفاوت خود عروسهای دریایی را آموزش دادند تا از موانع عبور کرده و آنها را دور بزنند. با کمال تعجب، با وجودی که عروسهای دریایی فاقد سیستم مرکزی مغز باشند، توانستند یاد بگیرند موانع را شناسایی کرده و از آنها عبور کنند.
نتایج این مطالعه در نشریه Current Biology منتشر شده است. این تحقیق نشان میدهد که حتی موجودات بدون سیستم مرکزی مغز مانند عروس دریایی (چتر دریایی) میتوانند از تجربیات گذشته خود درس بگیرند. بهصورت کلی انسانها به دلیل داشتن قوه ادراک و سیستم مغزی میتوانند از گذشته خود درس بگیرند. موسها و مگسها نیز از چنین قدرتی برخوردار هستند. اما اکنون به نظر میرسد عروسهای دریایی که مغز ندارند نیز میتوانند یاد بگیرند و از آموختههای خود استفاده کنند.
عروسهای دریایی با ظاهری ساده، سیستم بینایی پیچیدهای دارند و ۲۴ چشم در بدن زنگولهمانندشان قرار دارد. چتر دریایی برای عبور از آبهای تیره از چشمهای خود استفاده میکنند و در اطراف ریشههای درختان زیر آب میچرخند تا طعمه را به دام بیاندازند. دانشمندان نشان دادند که چترهای دریایی میتوانند با یادگیری از موانع مسیر حرکت خود عبور کنند. فرایندی که آنها طی کردند، روالی است که معمولاً موجودات دارای ارتباط ذهنی قادر به انجام آن هستند.
«یان بیلکی» نویسنده اول این مطالعه از دانشگاه کیل آلمان میگوید: «یادگیری اوج عملکرد سیستم عصبی است.»
بهنظر میرسد چترهای دریایی در آزمایشهای انجام شده، عملکرد موفقیتآمیزی داشتند و توانستهاند بهخوبی یاد بگیرند از موانع عبور کنند. یکی از محققان این مطالعه میگوید تعجبآور است که این حیوانات چقدر سریع یاد میگیرند. سرعت یادگیری آنها شبیه سرعت موجودی دارای قوه ذهنی و مغز است.
تحقیقات در ارتباط با این موجودات ادامه دارد تا ابعاد دیگری از این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.