اکثر ما
نور خورشید را به‌عنوان انرژی‌بخش طبیعی می‌شناسیم؛ چه زمانی که در مدتی کوتاه به پیاده‌روی می‌پردازیم و چه هنگام استراحت در طبیعت. نور خورشید علاوه بر تولید ویتامین D، حس خوبی را به پوست می‌دهد. اما آیا از پیامدهای منفی آن بر سلامت پوست آگاه هستید؟ نور خورشید می‌تواند عامل پیری زودرس پوست باشد. در ادامه، به بررسی این مسئله خواهیم پرداخت که چرا تابش خورشید به پوست آسیب می‌زند و چگونه باید از خود مراقبت کنیم.
پرتوهای خورشید چه تاثیری بر پوست دارند؟
پوست شما مانند یک پارچه نازک در برابر عوامل محیطی آسیب‌پذیر است. یکی از مهم‌ترین عوامل فرسایش پوست، اشعه‌های فرابنفش (UV)، است. این اشعه‌ها به دو نوع تقسیم می‌شوند:
پرتوهای UVA: این نوع اشعه با نفوذ به عمق
پوست باعث تخریب کلاژن و الاستین می‌شود. این دو ماده ضروری هستند زیرا به پوست قدرت ارتجاعی می‌دهند؛ اما تخریب آن‌ها موجب ایجاد چین‌وچروک، لکه‌های پیری و افتادگی پوست می‌شود.
پرتوهای UVB: این اشعه موجب آفتاب‌سوختگی می‌شود. هرچند تابش کمتر آن در ابتدا جدی به نظر نمی‌رسد، حتی مقدار کمی از این اشعه برای مدت طولانی می‌تواند منجر به بروز سرطان‌های پوستی شود.
نشانه‌های آسیب ناشی از آفتاب چیست؟
آسیب‌های ناشی از نور خورشید به تدریج خود را نشان می‌دهند. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:
• چین‌وچروک: معمولاً در اطراف چشم‌ها، پیشانی و دهان.
• لکه‌های پیری: لکه‌های تیره که روی صورت، دست‌ها و گردن ظاهر می‌شوند.
• کک‌ومک: نور خورشید باعث برجسته‌تر شدن این لکه‌ها می‌شود.
• خشکی و زبری پوست: پوست ممکن است خشک و حالت چرمی پیدا کند.
• افتادگی پوست: از بین رفتن خاصیت ارتجاعی پوست.
• ناهمواری در رنگ پوست: ایجاد لکه‌های روشن‌تر یا تیره‌تر از سطح طبیعی پوست.
چگونه از آسیب‌های خورشید جلوگیری کنیم؟
خوشبختانه می‌توان با رعایت چند نکته‌ی ساده از اثرات منفی آفتاب جلوگیری کرد. این موارد شامل استراتژی‌های زیر می‌شوند:
۱- استفاده منظم از ضدآفتاب
یک ضدآفتاب با طیف گسترده و حداقل SPF 30 تهیه کنید. حتماً آن را 15 تا 30 دقیقه پیش از خروج از منزل بر روی پوست خود بمالید و هر دو ساعت یک بار تجدید کنید.
۲- توجه به سایه و پوشش‌ها
در ساعات اوج تابش خورشید، یعنی بین ساعت 10 صبح تا 4 عصر، زمانی که خورشید شدیدترین پرتوهای خود را دارد، در مکان‌های سایه‌دار بمانید.
۳- لباس‌های مناسب بپوشید
استفاده از لباس‌های بلند و کلاه می‌تواند از پوست شما محافظت کند. رنگ‌های تیره و جنس‌های فشرده‌تر بهترین پوشش برای جلوگیری از پرتوهای UV هستند.
۴- مراقبت از چشم‌ها
عینک آفتابی مناسب که توانایی فیلتر اشعه‌های UVA و UVB را دارد، می‌تواند از پیری زودهنگام اطراف چشم‌ها جلوگیری کند.
۵- دوری از سطوح بازتاب‌دهنده
بسیاری از سطوح مانند برف و آب می‌توانند نور خورشید را منعکس کنند و شدت پرتوهای UV را افزایش دهند. هنگام حضور در این مناطق مراقب باشید.
نتیجه‌گیری
نور خورشید به خودی خود مضر نیست و حتی تأثیر مثبتی بر سلامت عمومی بدن دارد؛ اما مراقبت از پوست با رعایت چند اقدام ساده می‌تواند تأثیر نور خورشید را به حداقل برساند. پس با خیال راحت از خانه بیرون بروید، اما مراقب باشید تا از پوست خود در برابر آسیب‌های ناشی از آفتاب محافظت کنید!
