همشهری آنلاین - سیدسروش طباطبایی‌پور: این گروه، می‌دانند که تنها یک‌بار در این جهان رنگارنگ زندگی می‌کنند و تنها تجربه زیست خودشان برای رویارویی با چالش‌های جهان معاصر کافی نیست؛ پس دست به دامن کتاب می‌شوند تا بتوانند تجربه‌های زندگی دیگر انسان‌ها را نیز جرعه‌جرعه بنوشند و از آگاهی سیراب شوند. و این گروه از انسان‌های فرهیخته، چون هر سال در سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در مصلای امام‌خمینی(ره) دور هم جمع شدند و علاوه بر کتاب، روی‌ماه هم دیگر را هم می‌بینند و از هم انرژی مثبت می‌گیرند.
بیشتر بخوانید:
پاتوق خلوت تر کتابخوان‌های تهران | اینجا در کتاب و کافه غرق می شوید
در اینجا نگاهی خواهیم داشت به تصاویر این نمایشگاه در برخی سال‌های برپایی آن از ۳۸سال پیش تاکنون؛ از روزی که در سال۱۳۶۶ و در اوج روزهای دفاع مقدس، ضرورت تشکیل چنین دورهمی فرهنگی‌ای احساس شد و تنها با ۲سال وقفه، هر سال در حال برگزاری است.
- سال ۶۶؛ نخستین نمایشگاه
اولین نمایشگاه کتاب تهران، آبان سال۱۳۶۶ برپا شد، درست در روزهایی که جنگ ایران و عراق، وارد مرحله جدیدی شده بود و بمباران شهرها، کم‌کم داشت به اوج می‌رسید. به همین دلیل، فضای نمایشگاه هم فضای جبهه و جنگ را به‌خود گرفته بود. نخستین دوره این نمایشگاه با شرکت ۲۰۰ناشر داخلی با ۸هزار عنوان کتاب و ۱۹۶ناشر خارجی با ۲۶هزار عنوان کتاب در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران آغاز شد.
- سال ۶۸؛ دو سال توقف
دومین نمایشگاه کتاب بعد از ۲سال وقفه، کار خودش را آغاز کرد؛ اما به‌جای پاییز در بهار! این جابه‌جایی در فصل برگزاری، نخستین تغییر در دومین نمایشگاه کتاب نسبت به دوره اول بود. این دوره درست مدتی بعد از اعلام حکم ارتداد سلمان‌رشدی برپا شد و بسیاری فکر می‌کردند به همین دلیل، ناشران خارجی در این دوره از نمایشگاه شرکت نمی‌کنند؛ اما حضور ۳۳۰ناشر خارجی با ۲۸هزار عنوان کتاب، معادلات فکری بسیاری را بر هم زد. در این دوره، برای نخستین‌بار، ناشران شهرستانی هم در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت کردند.
- سال ۷۲: بخش پررنگ کودک و نوجوان!
برگ برنده ششمین دوره نمایشگاه کتاب تهران، حضور پررنگ‌تر ناشران کودک و نوجوان نسبت به دوره‌های قبل بود. در این سال برای دومین‌بار در کنار نمایشگاه کتاب، نمایشگاه مطبوعات هم برپا شد که رنگ‌وبوی خاصی به نمایشگاه کتاب بخشیده بود. در بخش خارجی هم ۲۸کشور غرفه داشتند و کتاب‌هایشان را می‌فروختند.
- سال ۷۹: گفت‌وگوی تمدن‌ها و نمایشگاه
سیزدهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب با وسعت بیشتری در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی در خیابان چمران برپا شد و گشت وگذار در سالن‌ها و محوطه باز آن، انرژی مثبتی داشت. یکی دیگر از رویدادهای آن روزهای نمایشگاه کتاب سیزدهم، نامگذاری سال۲۰۰۱ به نام گفت‌وگوی تمدن‌ها بود که به همین دلیل، سالن ویژه‌ای با عنوان گفت‌وگوی تمدن‌ها و ادیان راه‌اندازی شد.
- سال ۸۶: مصلای تهران و کتاب
قصه ترافیک شمال شهر در روزهای برپایی نمایشگاه کتاب، سال‌ها بود فکر مدیران شهری را به‌خود جلب کرده بود؛ تا اینکه در بیستمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب، تصمیم گرفتند محل نمایشگاه را به مصلای تهران منتقل کنند. البته لااقل در آن روزگار، مصلای تهران، فضای نمایشگاهی مناسبی نداشت و همین ماجرا، روی تعداد ناشران و بازدیدکنندگان اثر گذاشته بود.
- سال ۹۱: خیزش عربی در نمایشگاه کتاب
در این سال، برپایی نمایشگاه، همزمان شده بود با بهار یا همان خیزش عربی که با حرکت مسلمانان منطقه رخ داده بود. به همین دلیل، در بیست‌وپنجمین دوره نمایشگاه کتاب، برنامه‌هایی در این زمینه هم برپا بود. در این دوره ۱۳۹۶ناشر داخلی و ۱۶۰۰نشر خارجی پذیرای مردم بودند.
- سال‌های ۹۵و ۹۶: شهر آفتاب
در سال‌های۹۵و ۹۶، نمایشگاه بین‌المللی کتاب در شهر آفتاب برپا شد. البته وسعت نمایشگاه بین‌المللی کتاب، بیش از ساختمان‌های نمایشگاهی شهر آفتاب بود و مهم‌ترین نگرانی ناشران و بازدیدکنندگان در آن ۲سال، سازه‌های پیش‌ساخته و موقت برزنتی بود که باد و باران را بر نمی‌تابیدند. شهر آفتاب در بزرگراه خلیج‌فارس، قبل از عوارضی تهران- قم قرار داشت. البته بعد از این دو سال، محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب، به همان مصلای تهران باز گشت.
- سال ۱۴۰۴: همشهری تی‌وی در نمایشگاه کتاب
سی و ششمین دوره نمایشگاه بین‌المللی هم امسال در حال برگزاری است و روزهای آخر خود را پست سر می‌گذارد و با استقبال با شکوهی از سوی مخاطبان روبه‌رو شده است. امسال در نمایشگاه کتاب، استودیوی تلویزیون اینترنتی همشهری هم حضور دارد و با برنامه‌هایی نظیر «کتابی‌شو» و «شب‌های روشن»، برای علاقه‌مندان به این یار مهربان، برنامه زنده اجرا می‌کند.
