یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مربوط به دهان و دندان، بیماری تحلیل لثه است. با این وجود در مواردی  می‌توان با بهره‌گیری از روش‌های خانگی اقدام به درمان این عارضه کرد. در ادامه این مقاله بیماری تحلیل لثه، جراحی لثه در غرب تهران و به طور کلی ابعاد مختلف این بیماری را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی داده‌ایم.

تحلیل لثه چیست؟ 

یکی از مشکلات شایع دهان و دندان، تحلیل لثه یا عقب‌رفتگی لثه (Gum Recession) است که در آن، قسمتی از بافت لثه‌ای که در اطراف دندان‌ها وجود دارد، به سمت عقب کشیده می‌شود یا از بین می‌رود. در نتیجه این عارضه، بخشی از ریشه دندان که معمولاً پوشیده است، نمایان می‌شود. تحلیل لثه معمولا سبب بروز مشکلات دیگری مانند حساسیت دندان، پوسیدگی و حتی در مواردی سبب لق شدن و از دست رفتن دندان هم می‌شود.

در موارد خفیف این وضعیت، امکان درمان تنها با رعایت بهداشت دهان وجود دارد،، اما در موارد پیشرفته، بیماران ساکن تهران که دچار تحلیل لثه شده اند معمولا نیازمند جراحی لثه در غرب تهران یا مداخلات پزشکی دیگری است. جراحی لثه در اغلب موارد به منظور پوشش دادن ریشه دندان، بازسازی بافت از بین رفته، یا اصلاح خط لثه به کار می‌رود.

دلایل تحلیل لثه کدامند؟

تحلیل لثه می‌تواند به دلایل مختلفی بروز پیدا  کند. برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارت‌اند از:

1. بیماری‌های لثه (پریودنتال): عامل اصلی‌ بروز عارضه تحلیل لثه، بیماری‌های باکتریایی لثه هستند که منجر به تخریب و التهاب بافت‌های نگهدارنده دندان می‌شوند.
2.  
3. مسواک زدن شدید: استفاده از مسواک‌هایی که فرچه زبر دارند یا اعمال فشار زیاد به دندان‌ها هنگام مسواک زدن، به مرور  زمان سبب عقب‌رفتگی لثه خواهد شد.
4.  
5. بهداشت دهان ناکافی: در صورت عدم پاکسازی منظم پلاک و جرم دندانی احتمال ایجاد التهاب و تحلیل لثه وجود دارد.
6.  
7. سیگار کشیدن: مصرف دخانیات، افزایش خطر بیماری‌های دهانی و کاهش جریان خون به لثه را به همراه دارد.
8.  
9. عوامل ژنتیکی: از آنجایی که برخی افراد به‌صورت ژنتیکی مستعد تحلیل لثه هستند، حتی در صورت رعایت بهداشت دهان و دندان، باز هم احتمال ابتلا به این عارضه در آن‌ها زیاد است.
10.  
11. تغییرات هورمونی: ایجاد تغییرات هورمونی به‌خصوص در زنان، مانند تغییرات هورمونی در بارداری، بلوغ یا یائسگی می‌تواند حساسیت لثه را در این افراد افزایش دهد.
12.  
13. دندان‌قروچه یا فشار فک: فشاری که در اثر دندان قروچه یا عدم توازن فک وارد می‌شود، ممکن است به تحلیل لثه کمک کند.
14.  
15. جایگاه نامناسب دندان‌ها: گاهی اوقات ممکن است قرارگیری نامتعادل دندان‌ها روی یکدیگر، موجب وارد شدن فشار ناصحیح به بافت لثه شود.

درمان تحلیل لثه با زردچوبه 

در طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری‌های دهان و دندان، استفاده از زردچوبه پیشنهاد شده است. درمان تحلیل لثه با زردچوبه یکی از مواردی است که شاید تا به حال به آن فکر نکرده باشید اما زردچوبه یک ماده ضد التهاب و ضد باکتری طبیعی می‌باشد و به همین دلیل درمان تحلیل لثه با زردچوبه هم امکان‌پذیر است. بر اساس مطالعات انجام شده، یک ماده فعال زردچوبه به نام کورکومین وجود دارد که می‌تواند در جلوگیری از پیشرفت تحلیل لثه و کاهش التهاب لثه موثر واقع شود.

روش استفاده:

• می‌توان از ترکیب زردچوبه و آب، خمیری آماده کرد و مستقیماً آن را روی ناحیه تحلیل‌رفته لثه قرار داد.
•  
• با استفاده از زردچوبه می‌توان دهان‌شویه طبیعی تهیه کرد؛ تنها کافیست یک قاشق چای‌خوری زردچوبه را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دهان را به‌خوبی با آن شست‌وشو دهید.

با این وجود، استفاده از زردچوبه به معنای جایگزین کردن آن با درمان‌های پزشکی نخواهد بود؛ پیشنهاد می‌شود از این ماده به‌عنوان مکمل در کنار درمان‌های اصلی استفاده کنید.

درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی

 در بسیاری از موارد، بدون جراحی هم امکان کنترل یا متوقف کردن تحلیل لثه وجود دارد، ویژه در زمان‌هایی که این بیماری در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود. از رایج‌ترین روش‌ها برای درمان تحلیل لثه بدون جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

1. جرم‌گیری و صاف کردن ریشه: انجام این روش در مطب دندانپزشک صورت می‌گیرد و طی آن پلاک و جرم از زیر خط لثه حذف و شرایط بهبود پیدا می‌کند.
2.  
3. استفاده از دهان‌شویه‌های ضد باکتری: برای کاهش التهاب و باکتری‌هامی‌توانید از دهان شویه‌های ضد باکتری مانند کلرهگزیدین استفاده کنید.
4.  
5. مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها: این گزینه در مواردی پیشنهاد می‌شود که عفونت باکتریایی وجود دارد.
6.  
7. اصلاح عادات مسواک زدن: به روش صحیح مسواک بزنید و از مسواک نرم استفاده کنید.
8.  
9. مصرف مکمل‌های ضدالتهابی: از جمله این مکمل‌ها می‌توان به ویتامین C و امگا-۳ اشاره کرد.
10.  
11. لیزردرمانی: در برخی از موارد برای از بین بردن بافت بیمار و تحریک بازسازی بافت‌های سالم از لیزر درمانی استفاده می‌شود.
12. 

سایر روش‌های درمان تحلیل لثه 

در مواقعی که تحلیل لثه پیشرفته‌تر می‌شود، نیاز به روش‌های درمانی پیشرفته‌تری خواهد بود. برخی از این روش‌ها عبارت‌اند از:

1. پیوند لثه (Gum Grafting): بخش تحلیل‌رفته با استفاده از بافت لثه خود فرد یا بافت اهدایی پوشش داده می‌شود.

    

2. بازسازی بافت با مواد زیستی: برای تحریک بازسازی لثه، از پروتئین‌های رشد یا ماتریس‌های مهندسی‌شده استفاده می‌شود.

    

3. تکنیک‌های جراحی مانند Flap Surgery: در این روش، ابتدا به کمک جراحی لثه باز شده و نواحی عمیق‌تر پاک‌سازی می‌شوند. پس از اتمام جراحی بافت به جای خود بازگردانده می‌شود.

نتیجه‌گیری

تحلیل لثه یک مشکل شایع است که به دلیل عوامل مختلفی مانند بهداشت نامناسب دهان، بیماری‌های پریودنتال و عوامل ژنتیکی ایجاد می‌شود. درمان این وضعیت شامل روش‌های غیرجراحی و همچنین درمان‌های جراحی برای بازسازی بافت آسیب‌دیده است. علاوه بر این، استفاده از داروهای موضعی و دهانشویه‌های ضد میکروبی می‌تواند به کنترل عفونت و کاهش التهاب کمک کند. رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک از جمله اقدامات پیشگیرانه‌ای هستند که می‌توانند به جلوگیری از پیشرفت تحلیل لثه کمک کنند.

سوالات متداول

1. تحلیل لثه چیست؟

تحلیل لثه به معنی عقب‌نشینی بافت لثه از دندان‌ها است که می‌تواند منجر به نمایان شدن ریشه دندان‌ها و افزایش حساسیت دندان‌ها شود.

2. چه علائمی نشان‌دهنده تحلیل لثه هستند؟

علائم شامل خونریزی لثه، حساسیت دندان، بوی بد دهان و نمایان شدن ریشه دندان‌ها می‌باشد.

3. آیا تحلیل لثه قابل درمان است؟

بله، تحلیل لثه قابل درمان است، اما درمان بستگی به شدت و علت آن دارد. درمان‌های غیر جراحی و جراحی می‌توانند مؤثر باشند.

4. روش‌های غیرجراحی برای درمان تحلیل لثه چیست؟

روش‌های غیرجراحی شامل اسکیلینگ و پلنینگ ریشه، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی و دهانشویه‌های ضد میکروبی هستند.

5. چه زمانی نیاز به جراحی برای درمان تحلیل لثه است؟

اگر تحلیل لثه شدید باشد و بافت استخوانی آسیب دیده باشد، ممکن است نیاز به جراحی مانند پیوند لثه یا جراحی فلپ باشد.

6. چگونه می‌توان از تحلیل لثه پیشگیری کرد؟

رعایت بهداشت دهان و دندان، مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات دوره‌ای می‌تواند به پیشگیری از تحلیل لثه کمک کند.