صدیقی: خاستگاه اصلی «باج گیری» مناسبات سوداگرانه جامعه ماست/ از اهالی رسانه‌ هویت زدایی شده است/ متقاضیان رسانه به دنبال ظرفیت سازی برای خودشان هستند

الف دوشنبه 12 خرداد 1404 - 16:09
مدرس رسانه و پیشکسوت روزنامه نگاری کشور، تحلیل پدیده «باج گیری رسانه ای» را بدون توجه به زمینه اجتماعی بزرگ تر و نوع مدیریت حاکم بر رسانه ها نادرست می داند.

فریدون صدیقی در گفت گو با الف تاکید می کند خاستگاه اصلی باج خواهی و باج گیری در زیست اجتماعی امروز ماست. ما به یک جامعه سوداگر تبدیل شده ایم. هر کسی فقط می خواهد خودش را نجات بدهد و در این نجات حداقلی خودش تن می دهد به مراودات و رفتارهایی که نه قانونی است نه شرعی ولی او فکر می کند اگر این کار را نکند نمی تواند ادامه بدهد !


او تصریح کرد: می‌خواهم بگویم این باج گیری دیگر جزئی از زیست ما شده و به شکل های مختلف در جامعه هست و ما رسانه ای ها هم برآمده از این زمینه هستیم و چیزهایی ندانسته و ناخواسته دارد به ما تحمیل می شود .


این روزنامه نگار پیشکسوت یادآور شد:‌ وقتی می‌گویم باج گیری و باج خواهی مستقیم یا غیر مستقیم در یک رسانه درون سیستمی می شود معنی اظهارات من این نیست که همکاران ارجمندمان را مهیا و آلوده این ماجرا بدانم. آدم‌های حرفه‌ای در همه جا هستند اما اغلب به دلیل شرایط خاصی که به آن ها تحمیل می شود کار رسانه ای نمی کنند بلکه کار کارمندی می کنند و کارت می زنند چون در یک ساعتی بالاخره باید کاری را انجام بدهند. وقتی از بعضی از آن ها می پرسم روزنامه خودتان را می بینید؟ می گویند نه، نمی بینیم! حتی مطلب خودشان را هم نمی بینند، چون خودشان می‌دانند که چه نوشته اند! ما در چنین موقعیتی هستیم!



صدیقی تاکید می کند : وقتی برخی همکاران ما بیکارند یا در اسنپ کار می‌کنند هویت حرفه ای و رسانه ای شان مخدوش می شود. بقیه‌ هم که کار می کنند ناچارند به حقوق های حداقلی کارمندی تن بدهند و هیچکدام شان از وضع موجود راضی نیستند.
این روزنامه نگار می گوید:  ما اهالی رسانه اصلا دیده نمی شویم و به نوعی از ما هویت زدایی شده. متولیان، رسانه های داخلی را جدی نمی گیرند و حرف مهمی اگر بخواهند بزنند تحت عنوان آگهی به رسانه های بین المللی می‌دهند تا آن ها منتشر کنند! خب چرا رسانه های داخلی ما نتوانند یا نمی گذارند که بتوانند تریبون انتشار این مطالب مهم باشند؟  


به گفته وی کسانی که خواسته اند به اصول حرفه ای پای بند باشند حذف شده اند. نمی‌توانیم روزنامه نگاران و رسانه ای ها را از نوع مدیریت رسانه  جدا کنیم. تردیدی در این نیست که ما بعد از انقلاب پدیده های روزنامه‌نگاری کم نداشته‌ایم . جمع قابل توجهی از روزنامه نگارن جوان آمده‌اند که دانش خوبی دارند و درک و دریافت خوبی از پدیده‌ها دارند اما الان کجا هستند؟! 

این مدرس روزنامه نگاری یادآور شد: وقتی دریافتی از شرایط موجود رسانه هایمان نداریم. یا خبرگزاری ها و سایت ها و روزنامه هایمان آن تعداد دنبال کننده ای که انتطارش را داریم، ندارند، چرا با این همه تقلا برای انتشار نشریه و تعدد متقاضیان روزنامه و سایت مواجه هستیم؟

صدیقی می گوید: این تقاضای بالای رسانه هم نشانه نوعی باج خواهی است . باج خواهی این‌ هم می تواند باشد که این متقاضیان می خواهند با رسانه، ظرفیت اجتماعی برای خودشان بسازند تا به هنگام، از آن برای رسیدن به هدف استفاده کنند!


از نظر این روزنامه نگار ارشاد دنبال بیلان کار دادن و نشان دادن گستره و تنوع رسانه در کشور است و می خواهد بگوید در ایران در ۳۱ استان این تعداد خبرگزاری و ماهنامه و هفته نامه و روزنامه وجود دارد. البته ارشاد در این اجبار معنادار هم قرار دارد که به عده‌ای که متقاضی هستند بالاخره باید مجوز بدهد چون بدون مجوز، انتشار نشریه ممکن نیست.

به گفته وی  رسانه هایی که می‌خواهند تا حدودی مستقل عمل کنند، نمی توانند. وقتی فقط دولت اطلاع رسانی می کند و رسانه ها منع می شوند معنی‌اش این است که به نوعی دولت هم از رسانه ها باج گیری می‌کند و حیات و ادامه کارشان را در گرو باجی می داند که باید رسانه‌ها به دولت بدهد.
 

صدیقی تاکید می کند: باید نیروی متخصص با هدف مشخص و دانستن چرایی و چگونگی طرح یک موضوع و پرداخت حرفه‌ای به موضوع، مخاطب را در گیر خودش کند . رسانه های ما قلاب ندارند، قلابی که مخاطب را بگیرد. البته این کارها را باید از رسانه ای انتظار داشت که تا حدودی مستقل باشد. رسانه هایی که متعلق به جاهای مختلف هستند مثل شهرداری و تلویزیون و .. در وهله اول پاسخگوی خط و مشی این دستگاه‌ها هستند.

او در عین حال می گوید: حتی در همین رسانه های غیر مستقل باید اجازه بدهند آدم‌های حرفه‌ای که کار را بلدند کارشان را انجام دهند. باید بدانیم ما رسانه ای ها هم جزئی از یک مجموعه کلی ناکارآمد هستیم. بسیاری از خبرنگاران خوب در رسانه هایی کار می کنند که قابل دفاع نیست. تا زمانی که نظام بالاسر رسانه ها حداقل های حرفه‌ای را که خودش هم قبول کرده رعایت نکند اوضاع همین است. 

این روزنامه نگار پیشکسوت  تصریح کرد: معنی حرفم هم این نیست که راه برون رفت نداریم اما این راه در گرو چند اتفاق است. یکی این است که مدیریت رسانه‌ها حرفه‌ای باشد و بدانند که رسانه چیست و چرا و چگونه باید باشد. آن چرایی و چگونگی اش در پرتو فهم مخاطب هدف است. مخاطب هدف ما کیست؟ رسانه رابرای چه در می‌آوریم آیا محتوایی که تولید می‌کنیم، جایش خالی است؟ اگر تازه قبلش با هدف حقیقی رسانه را راه اندازی کرده باشیم نه اینکه برای گرفتن بودجه و یا ایجاد سرمایه اجتماعی برای خودمان رسانه راه اندازی کرده باشیم!

صدیقی یادآور شد: من از پیش از انقلاب عضو سندیکای نویسندگان و خبرنگاران ایران بودم. بعد از انقلاب سعی شد چنین سندیکایی دوباره شکل بگیرد. انجمن صنفی روزنامه نگاران شکل گرفت اما از درونش انجمن روزنامه نگاران مسلمان درآمد که آن هم نتوانست کار کند و حالا چیزی که باقی‌مانده انجمن روزنامه نگاران استان تهران است. ببینید چقدر عضو دارد؟ چه تعداد از اعضایش پیوسته در رسانه‌ها کار می کنند؟ خب این معنا دار است. چرا کار نمی‌کنند؟ چون کاری وجود ندارد!


گفت و گوی کامل را در اینجا ببینید

بیشتر بخوانید

نبوی: کسانی که حسابشان پاک است چرا باید به رسانه ها باج بدهند؟!/ در ملاحظات و رودربایستی ها گیر کرده ایم/ تشکل های روزنامه نگاری فقط کار سیاسی کرده اند

امامی: باج نیوزها یک شبه شکل نمی گیرند/ در جلسات رسانه ای مهم توییتری‌ها چه می کنند؟!/ برخی باج نیوزها محصول جاهای خاص اند!

صفری: «باج نیوزها» رسانه ها را بدنام می‌کنند/ معاونت مطبوعاتی باید جدی تر ورود کند/باج خواهی رسانه ای در گذشته به شدت امروز نبود

شهابی: باج نیوزها از سواد رسانه ای پایین روابط عمومی ها بهره می برند/ بی توجهی به رسانه های رسمی عامل رشد باج نیوزهاست/ ذائقه رسانه های رسمی تغییر کرده است

منتجبی: نظارت موثری بر چندین هزار مجوز نشریه صادره شده وجود ندارد!/ رسانه های اجاره ای زمینه فعالیت باج نیوزی هستند/ صنف روزنامه نگاری شیر بی یال و کوپال است!

معزی: چرا فقط درباره باج گیری رسانه ای حرف می زنیم؟! باج دهنده ها مهم ترند!

انبارلویی: بعضی روابط عمومی‌ها خود پرداز «باج نیوزها» هستند!/ در کشوری که پول ملی اش ظرف ۶ ماه نصف می شود فساد ایجاد می شود / خرج اصلی فشنگ «باج نیوزها» شخم زدن احوالات شخصی افراد است

رحمتی: رفاقت ها و ترس از رسانه در «باج دهی» رسانه ای نقش دارد/ نظام تامین سرمایه رسانه ای در کشور سازوکار شفاف می‌خواهد/ قوانین حوزه رسانه باید به سرعت بروز شوند

مقدم: دستگاه ها نباید تسلیم «باج نیوزها» شوند/ نیازمند «نظام جامع رسانه ای» هستیم

منبع خبر "الف" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.