یک حفره دهانمانند عظیم در خورشید، به بزرگی تقریبی پنج سیاره مشتری، در حال دمیدن «نفس داغ خورشیدی» به سوی زمین است.
البته دهان خورشید حفرهای واقعی روی سطح ستارهمان نیست، بلکه پدیدهای است که با عنوان «حفره تاج خورشیدی» شناخته میشود: ناحیهای که در آن میدان مغناطیسی خورشید باز میشود و به ذرات باردار خورشیدی امکان میدهد راحتتر از آن منطقه خارج شوند؛ در نتیجه، تندبادی از ذرات به درون منظومه شمسی دمیده میشود.
به گزارش زومیت، اگر به خورشید در طولموجهای مرئی نگاه کنید (که بدون تجهیزات خاص هرگز توصیه نمیشود)، چیزی غیرعادی نخواهید دید؛ اما از آنجایی که حفرههای تاج خورشیدی نسبت به پلاسمای اطراف، سردتر و کمتراکمتر هستند، در تصاویر فرابنفش به صورت لکههایی تاریک و تهی ظاهر میشوند.
درحالحاضر، چینش حفرههای تاج خورشیدی روی سطح خورشید دقیقاً شکلی شبیه یک چهره در حال فریاد دارد: شکافی بزرگ و دهانمانند در نیمکره جنوبی و دو لکه شبیه به چشم در نیمکره شمالی.
البته چشمهای خورشید بسیار بزرگتر و تأثیرگذارتر از چشمهای معمولی هستند؛ هرکدام از این نقاط شمالی تقریباً هماندازه سیاره مشتریاند. و هر سه ناحیه در حال پرتاب ذرات و پلاسما به سوی منظومه شمسی هستند.
بااینحال، هرچند بهنظر میرسد خورشید چهرهای ناراحت به خود گرفته است، جای نگرانی وجود ندارد. حفرههای تاج خورشیدی پدیدهای طبیعی هستند. بادی که از این حفرهها خارج میشود، میتواند در برخورد با میدان مغناطیسی کره زمین، طوفانهای ژئومغناطیسی ایجاد کند، اما این طوفانها معمولاً خفیف هستند و به هیچوجه به شدت طوفانهایی که براثر «پرتاب جرم تاج خورشیدی» (CME) رخ میدهند، نمیرسند.
تصویری از خورشید که چهار ژوئن ثبت شد، آن را در سه طولموج فرابنفش ۱۷۱، ۱۹۳ و ۲۱۱ آنگستروم نشان میدهد که هرکدام نواحی خاصی از تاج خورشیدی را با دماهای متفاوت آشکار میکنند.
پرتاب جرم تاج خورشیدی، فوران نیرومندی از ذرات است که از پدیدهای به نام «بازترکیب مغناطیسی» در مناطقی از خورشید که میدان مغناطیسی قویتر از اطرافش است، نیرو میگیرد. بااینحال، ممکن است اینبار آشفتگیهای خورشید در قالب حفرههای تاجی حتی طوفان ژئومغناطیسی خفیف هم ایجاد نکنند.
حفره تاجی روی خورشید در منطقهای قرار دارد که تأثیر کمتری بر زمین دارد و نمیتواند طوفان ژئومغناطیسی ایجاد کند
دفتر هواشناسی بریتانیا اعلام کرده: «افزایش احتمالی بعدی در بادهای خورشیدی ممکن است از حفره تاجی واقع در نیمکره جنوبی خورشید باشد. بااینحال، احتمال آن پایین ارزیابی میشود و در صورت وقوع، احتمالاً برهمکنشی ضعیف خواهد بود؛ چرا که موقعیت جنوبی آن تأثیر کمتری بر زمین دارد و شاید تنها به دورهای دیگر از افزایش سرعت بادهای خورشیدی بینجامد.»
اما نیاز نیست نگران باشیم. خورشید در حال حاضر دچار یک دورهی شلوغ از فورانها و پرتابهای جرم تاجی شده و زمین بهتازگی شاهد طوفان ژئومغناطیسی قدرتمند G4 بوده که در اثر آن، شفقهای شمالی و جنوبی آسمان ما را با طیفی از رنگها روشن کردند؛ آن هم در عرضهایی جغرافیایی که به ندرت چنین پدیدههایی را تجربه میکنند.
از آنجایی که خورشید اکنون در حال خروج از فعالترین فاز یکی از چرخههای بهشدت پرتحرک خود است، انتظار میرود در آینده نیز ما را با شگفتیهای بیشتری روبهرو کند. فقط امیدواریم دفعه بعد چهرهاش اینقدر نگران به نظر نرسد!