برترین‌ها: در روزهای اخیر، ایران به دلیل شرایط خاص سیاسی و اجتماعی با محدودیت‌های شدید اینترنتی مواجه شده. اختلال در شبکه‌های ارتباطی، دسترسی به ابزارهای پیام‌رسان معمول مانند واتس‌اپ را دشوار کرده است. در چنین موقعیت‌هایی، استفاده از اپلیکیشن‌هایی که امکان ارتباط بدون نیاز به اینترنت یا با امنیت بالا را فراهم می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. این مطلب به معرفی چهار اپلیکیشن کاربردی برای حفظ ارتباط در شرایط بحرانی می‌پردازد: Briar و Bridgefy برای دستگاه‌های اندروید، و Session و Element برای دستگاه‌های iOS. این ابزارها با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، می‌توانند به کاربران ایرانی کمک کنند تا در روزهای سخت، ارتباط خود را حفظ کنند.
Briar یک اپلیکیشن پیام‌رسان متن‌باز است که برای روزنامه‌نگاران و افرادی طراحی شده که به ارتباطی امن و مقاوم نیاز دارند. این اپلیکیشن از سرور مرکزی استفاده نمی‌کند و پیام‌ها مستقیماً بین دستگاه‌های کاربران همگام‌سازی می‌شوند. در صورت قطعی اینترنت، Briar از بلوتوث یا وای‌فای برای ارتباط مستقیم بین دستگاه‌ها در فاصله‌ای حدود ۱۰ تا ۱۰۰ متر بهره می‌برد. هنگامی که اینترنت در دسترس باشد، این اپلیکیشن از شبکه Tor برای رمزنگاری و محافظت در برابر نظارت استفاده می‌کند. ویژگی‌های امنیتی Briar شامل رمزنگاری سرتاسری، عدم ذخیره‌سازی داده‌ها در سرور و جلوگیری از فیلتر کردن کلمات کلیدی است. این اپلیکیشن امکان ایجاد گروه‌های خصوصی، انجمن‌های عمومی و وبلاگ را نیز فراهم می‌کند، اما به دلیل تمرکز بر امنیت، قابلیت ارسال فایل‌های چندرسانه‌ای را محدود کرده است. Briar تنها برای دستگاه‌های اندروید در دسترس است و کاربران باید از قبل مخاطبان خود را به صورت حضوری اضافه کنند.
Bridgefy اپلیکیشنی است که به کاربران امکان می‌دهد بدون نیاز به اینترنت یا شبکه مخابراتی، از طریق بلوتوث پیام ارسال کنند. این اپلیکیشن از شبکه مش (Mesh Network) استفاده می‌کند، به این معنا که پیام‌ها می‌توانند از طریق دستگاه‌های دیگر کاربران Bridgefy در فاصله ۱۰۰ متری (۳۳۰ فوت) منتقل شوند و به مقصد برسند. این قابلیت در مناطقی با ازدحام بالا بسیار کاربردی است. Bridgefy سه حالت ارتباطی دارد: حالت نفربه‌نفر برای چت خصوصی، حالت مش برای ارتباط در فواصل طولانی‌تر، و حالت پخش (Broadcast) برای ارسال پیام به همه کاربران اطراف. این اپلیکیشن از پروتکل Signal برای رمزنگاری پیام‌ها استفاده می‌کند، اما پیام‌های پخش عمومی برای همه کاربران قابل مشاهده هستند و باید با احتیاط استفاده شوند. با وجود برخی مشکلات فنی، مانند نیاز به فعال‌سازی اولیه با اینترنت، گزینه‌ای مناسب برای شرایط بحرانی است.
Session یک پیام‌رسان غیرمتمرکز است که برای کاربران iOS طراحی شده و بر حفظ حریم خصوصی تمرکز دارد. این اپلیکیشن نیازی به شماره تلفن یا ایمیل برای ثبت‌نام ندارد و از شبکه‌ای غیرمتمرکز برای انتقال پیام‌ها استفاده می‌کند. Session از رمزنگاری سرتاسری بهره می‌برد و برخلاف بسیاری از پیام‌رسان‌ها، اطلاعات کاربران را ذخیره نمی‌کند. در شرایطی که اینترنت محدود است، Session همچنان می‌تواند با اتصال به شبکه‌های محلی یا سرورهای غیرمتمرکز عمل کند، اما در قطعی کامل اینترنت، عملکرد آن محدود می‌شود. این اپلیکیشن امکان ارسال پیام‌های متنی، صوتی و فایل‌ها را فراهم می‌کند و برای گروه‌های کوچک یا ارتباطات حساس مناسب است. کاربران ایرانی می‌توانند از Session برای ارتباط امن با مخاطبان خارج از کشور استفاده کنند، به‌ویژه در شرایطی که نظارت اینترنتی افزایش یافته است. با این حال، برای استفاده بهینه، باید اطمینان حاصل کرد که مخاطبان نیز این اپلیکیشن را نصب کرده باشند.
Element یک اپلیکیشن پیام‌رسان متن‌باز است که بر پایه پروتکل Matrix کار می‌کند و برای کاربران iOS در دسترس است. این اپلیکیشن برای ارتباطات گروهی، به‌ویژه در تیم‌ها یا جوامع، طراحی شده و امکان ایجاد اتاق‌های گفت‌وگو، تماس صوتی و تصویری، و اشتراک‌گذاری فایل را فراهم می‌کند. Element از رمزنگاری سرتاسری پشتیبانی می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد سرورهای اختصاصی خود را راه‌اندازی کنند، که این ویژگی در شرایط سانسور شدید بسیار مفید است. در صورت دسترسی محدود به اینترنت، Element می‌تواند با سرورهای محلی یا غیرمتمرکز کار کند، اما در قطعی کامل اینترنت، عملکرد آن متوقف می‌شود. این اپلیکیشن رابط کاربری ساده‌ای دارد.
برای استفاده از این اپلیکیشن‌ها، چند نکته امنیتی ضروری است. نخست، کاربران باید این برنامه‌ها را پیش از قطعی اینترنت نصب و راه‌اندازی کنند، زیرا برخی مانند Bridgefy برای فعال‌سازی اولیه به اینترنت نیاز دارند. دوم، اطلاعات حساس مانند نام واقعی یا لوکیشن نباید در این اپلیکیشن‌ها وارد شود. سوم، برای اپلیکیشن‌هایی مانند Briar و Session، اضافه کردن مخاطبان به صورت حضوری یا از طریق کانال‌های امن توصیه می‌شود. در نهایت، کاربران باید از منابع معتبر مانند Google Play، App Store یا F-Droid برای دانلود این اپلیکیشن‌ها استفاده کنند تا از امنیت برنامه اطمینان حاصل شود.
