همشهری آنلاین - گروه سیاسی: رسانه‌های غربی گزارش داده‌اند تصاویر ماهواره‌ای جدید از تاسیسات فردو در ایران نشان‌دهنده حضور خودروهای کاری و فعالیت‌هایی در این مکان، یک هفته پس از بمباران ۳ سایت هسته‌ای توسط ایالات متحده است. نیویورک تایمز گزارش داده که تا ۲۷ ژوئن، ایران گودالی در ورودی این تاسیسات که در اثر حملات اسرائیل ایجاد شده بود را پر کرده است. چند روز پیش‌تر، به نظر نمی‌رسد ایران بازسازی یا تعمیر تاسیسات غنی‌سازی را آغاز کرده باشد. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا اخیرا در تروث سوشال نوشت: برخلاف اوباما که میلیاردها دلار به ایران پرداخت کرد، من به ایران چیزی پیشنهاد نمی‌کنم. توافق احمقانه برجام که راه را برای تسلیحات هسته‌ای هموار کرد، اکنون منقضی شده است و من با آنها مذاکره نمی‌کنم، زیرا تاسیسات هسته‌ای آنها را کاملا نابود کردیم.» کاخ سفید اعلام کرده که استیو ویتکاف نماینده ویژه ترامپ با ایران در تماس است. دانیل هافمن رئیس پیشین ایستگاه سیا در مسکو، عراق و پاکستان درباره این جنگ با فاکس‌نیوز گفت‌وگو کرد. او از برخی اهداف بلندمدت این جنگ نیز تلویحا رمزگشایی می‌کند. متن این گفت‌وگو را می‌خوانید:
نظر شما درباره اخبار دریافتی از ایران چیست؟
واکنش اولیه من این است که به همین دلیل ارزیابی خسارت‌های نبرد زمان‌بر است. در سیا بارها با این موضوع مواجه شدم که پس از حملات نظامی ایالات متحده، جمع‌آوری اطلاعات انسانی برای ارزیابی خسارت‌ها هفته‌ها یا حتی بیشتر طول می‌کشید. تحلیلگران ما این اطلاعات را با داده‌های شناسایی هوایی و رهگیری ارتباطات ترکیب می‌کردند تا ارزیابی دقیقی از میزان تخریب به رئیس‌جمهور ارائه دهیم و درباره برنامه‌ها و نیات آینده ایران تامل کنیم. گزارش اطلاعاتی فاش‌شده آژانس اطلاعات دفاعی (DIA) بسیار زودهنگام بود و تاثیر منفی بر منابع ما داشت، زیرا آنها نگران نحوه حفاظت از اطلاعات هستند. این فرایند زمان می‌برد و مطمئنم که جان رتکلیف، رئیس سیا، و جامعه اطلاعاتی در حال انجام همین کار هستند.
خوشحالم که به این موضوع اشاره کردید. می‌خواستم بپرسم، با فرض اینکه تصاویر ماهواره‌ای و ارزیابی‌های زمینی زمان‌بر هستند، این فرایند چقدر طول می‌کشد؟ هفته‌ها یا ماه‌ها؟ ایرانی‌ها عملا تمام درها را بسته‌اند و بازرسان هسته‌ای را راه نمی‌دهند. این موضوع تمام شده است، هرچند فکر می‌کنم خبر خوبی است که استیو ویتکاف با ایرانی‌ها در حال گفت‌وگو است.
مطمئنم کاخ سفید همین دیروز خواستار ارزیابی شده است. قطعا می‌خواهند این کار را سریع انجام دهند. تجربه من نشان می‌دهد که بسته به نوع حمله، زمان متفاوتی لازم است. گاهی اگر رهبر القاعده یا یک عامل عملیاتی را هدف قرار دهیم، تأیید ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد. اما مهم است که این کار درست انجام شود. این ارزیابی پایه‌ای برای درک وضعیت کنونی ایران است تا در مرحله بعدی، که احتمالاً مذاکرات و بازرسی‌ها برای جلوگیری از برنامه هسته‌ای ایران است، پیش برویم. رئیس‌جمهور گفته اگر لازم باشد حملات بیشتری انجام خواهد داد. این مهم است، زیرا نشان دادیم می‌توانیم ایران را هر زمان که بخواهیم بمباران کنیم. این باید بازدارندگی در برابر هرگونه تلافی ایران ایجاد کند و آنها را به سمت یک توافق بلندمدت سوق دهد.
واضح است که عملیات سنگرشکن آمریکا بدون اطلاعات انسانی اسرائیل و اقدامات علیه حزب‌الله و حماس ممکن نبود. اما بازیگر مهم دیگر، رژیم جدید در سوریه بود که حریم هوایی را باز نگه داشت تا این عملیات بی‌سابقه انجام شود؛ چیزی که تا ۲ سال پیش غیرقابل‌تصور بود. رئیس‌جمهور ترامپ در حال بررسی لغو تحریم‌ها علیه رژیم جدید سوریه است، اما نه علیه حاکمان کنونی. آیا این خاورمیانه جدیدی است؟
گاهی احساس می‌کنم هر روز خاورمیانه جدیدی است. با اتفاقاتی که در چند سال گذشته رخ داده، اسرائیل حزب‌الله و حماس را به شدت تضعیف کرده و نیروهای آنها تحلیل رفته است. ما علیه حوثی‌ها اقدام کردیم و دولت یمن سرنگون شد. رئیس‌جمهور ترامپ با رهبر سوریه دیدار کرد و باید اطمینان حاصل کنیم که سوریه دیگر یک دولت حامی تروریسم نیست و خودشان با چالش‌های داعش مقابله کنند. بله، همه اینها بسیار هماهنگ بود، تا جایی که اسرائیل ۱۱ دانشمند ایرانی را نیز هدف قرار داد. این یک عملیات نظامی فوق‌العاده هماهنگ و موثر بود.
می‌خواهم درباره نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، بپرسم. او دوشنبه آینده به کاخ سفید می‌آید، در حالی که رئیس‌جمهور ترامپ برای آتش‌بس در غزه تلاش می‌کند. با پایان حملات به ایران، اکنون زمان تمرکز بر غزه است. کارولین لیویت سخنگوی کاخ سفید در این باره می‌گوید: دولت در ارتباط مداوم با رهبران اسرائیل است و رئیس‌جمهور خود با بنیامین نتانیاهو صحبت می‌کند. پایان دادن به جنگ بی‌رحمانه در غزه از زمان آغاز به کار او اولویت بوده است. به لطف رئیس‌جمهور، کمک‌های بشردوستانه به منطقه ارسال می‌شود. تصاویر جنگ در اسرائیل و غزه دلخراش است و رئیس‌جمهور می‌خواهد این وضعیت پایان یابد. نظر شما درباره این موضوع چیست؟
فکر می‌کنم همه ما می‌خواهیم جنگ پایان یابد. حماس خواستار خروج کامل اسرائیل و آتش‌بس است، اما اسرائیل هنوز کار تخریب توان نظامی حماس را تمام نکرده است. نگرانی اصلی این است که روز پس از جنگ چه خواهد شد و دولت جایگزین چه خواهد بود. وضعیت کنونی با بحران انسانی وحشتناک است و اگر درست عمل نکنیم، ممکن است به جذب بیشتر نیرو برای حماس منجر شود. مهم است که رئیس‌جمهور ترامپ و نتانیاهو با هم دیدار کنند و درباره آینده این درگیری گفت‌وگو کنند.
همیشه این سوال وجود دارد که نباید خلا قدرت در جایی مثل غزه ایجاد شود. این را در کشورهای دیگر مانند عراق پس از صدام حسین یا لیبی دیده‌ایم. همین سوال درباره ایران هم مطرح است. با فرض اینکه رهبر ایران دیگر در قدرت نباشد، چه کسی جای او را می‌گیرد؟ ممکن است فردی بسیار خطرناک‌تر و تندروتر جایگزین شود، اگر چنین چیزی ممکن باشد.
تاریخ نشان داده که چنین اتفاقی ممکن است. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به قدرت گرفتن کاگ‌ب و کرملین و ولادیمیر پوتین منجر شد. در ایران، سپاه پاسداران، سرویس‌های اطلاعاتی و ارتش، بازیگران کلیدی هستند. اگر انتقال قدرت درست مدیریت نشود، ایران ممکن است وضعیت بدتری پیدا کند. به همین دلیل باید پیش از هرگونه تغییر رژیم، توان آنها را تضعیف کنیم تا اگر تغییری به‌صورت داخلی رخ داد، آماده باشیم.
