حجتالاسلام والمسلمین سید احمد میرعمادی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به جایگاه برجسته خطبه امام سجاد (ع) در شام در تاریخ تشیع، گفت: پس از شهادت امام حسین علیهالسلام، امام سجاد علیهالسلام مسئولیت امامت را بر عهده گرفت و علاوه بر هدایت دینی جامعه، به تبیین و پاسداری از پیام عاشورا نیز پرداخت.
وی افزود: هرچند آن حضرت در طول دوران اسارت بارها به روایتگری عاشورا پرداخت، اما خطبه معروف ایشان در شام، تجلی گویای شجاعت، عزت و افشاگری در قلب حکومت ظالم اموی بود که تمامی معادلات یزید را دگرگون ساخت.
این کارشناس دینی تأکید کرد: خطبه امام سجاد (ع) در فضای سراسر تحقیر و هجمه تبلیغاتی یزید، حماسهای در دل دشمن بود. با بیانی صریح، سنجیده و قرآنی، امام چهره واقعی واقعه کربلا را بازگو کرد و باطل بودن ادعاهای امویان را اثبات نمود.
چهار محور کلیدی خطبه امام سجاد (ع)
میرعمادی در ادامه به چهار محور اساسی خطبه اشاره کرد و گفت: معرفی خود و خاندان اهلبیت (ع) یکی از این محورها بوده که امام با معرفی خویش و خاندان رسالت، فرمودند: «ای مردم! خداوند به ما شش ویژگی عطا کرده و ما را با هفت فضیلت برتری داده است…» و ایشان با برشمردن ویژگیهایی چون علم، حلم، جود، فصاحت، شجاعت و محبت در دل مؤمنان، ادعاهای کذب یزیدیان مبنی بر «خارجی بودن» امام حسین (ع) را به چالش کشید.
وی یادآوری حقانیت اهلبیت (ع) و هویت تاریخی را از دیگر محورهای خطبه امام سجاد (ع) برشمرد و گفت: امام سجاد (ع) با استفاده از عباراتی چون «أنا ابن مکه و منی، أنا ابن زمزم و صفا»، با تأکید بر پیوند خانوادگی خود با پیامبر اکرم (ص)، به مخاطبان شام هشدار داد که در برابر خاندان رسالت قرار گرفتهاند.
وی اضافه کرد: افشای هویت واقعی یزید و خاندانش از سومین محورهای خطبه امام سجاد (ع) برود و آن حضرت با شجاعت مثالزدنی، یزید را «فرزند طلقا» خواند و با اشاره به تاریخچه آزادسازی امویان توسط پیامبر، ریشههای ناپاک آنان را فاش ساخت و پرسش تاریخی امام از مردم «چه کسی جدم حسین را کشت؟ مگر نه پسر مرجانه نبود؟» فضای دروغپردازی و فریب را شکست و یزید را در برابر حقیقت شرمزده ساخت.
وی با بیان اینکه امام سجاد (ع) با خطبه خود فضای تحقیر را به عزت اهلبیت (ع) تبدیل کرد افزود: امام سجاد (ع) با بیاعتنایی به تهدید یزید و جمله تاریخی «آیا مرا از مرگ میترسانی؟»، نشان داد که حتی در اسارت نیز میتوان با کلام حق، هیمنه ستم را شکست. این خطبه، فضای تحقیر را به عرصه عزت و روشنگری تبدیل کرد و وجدان عمومی جامعه شام را بیدار ساخت.
خطبهای که حماسه عاشورا را جهانی کرد
وی در پایان گفت: خطبه امام سجاد (ع) در شام، چهره خونین کربلا را به یک منشور فکری و تاریخی بدل کرد، افکار عمومی را از دام تحریف نجات داد، مشروعیت پوشالی یزید را در هم کوبید و در تاریخ اسلام به عنوان الگویی ماندگار از اقتدار در اسارت و فریاد حقطلبی در برابر طاغوت به ثبت رسید.