به گزارش اقتصادنیوز، در تیرماه ۱۴۰۴، روند تورم در میان دهکهای مختلف درآمدی تصویر متفاوتی از فشارهای قیمتی بر خانوارها ارائه میدهد. با وجود افزایش عمومی قیمتها، تورم به شکلی یکدست میان دهکها توزیع نشده و برخی گروهها فشار بیشتری را تحمل کردهاند.
بنا بر گزارش اکوایران، بررسیها نشان میدهد که خانوارهای برخوردارتر تورم خوراکی بیشتری را نسبت به دهکهای پایین تجربه کردهاند؛ در حالی که معمولاً انتظار میرود خانوارهای کمدرآمد به دلیل سهم بالاتر خوراکیها در سبد مصرفیشان، بیشتر تحت تأثیر افزایش قیمت این اقلام قرار گیرند.
این پدیده بهویژه زمانی قابل توجه است که بدانیم قیمت برخی اقلام مصرفی مانند نان و غلات، به شکل بیسابقهای افزایش یافته است. از سوی دیگر، کاهش قیمت برخی کالاهای اساسی مانند میوه و سبزیجات که سهم بالایی در سبد مصرفی دهکهای پایین دارند، موجب شده تا این خانوارها در مجموع تورم کمتری را نسبت به دهکهای بالاتر تجربه کنند.
قیمت یک سبد مشخص از کالا و خدمات که با شاخص قیمت مصرفکننده نشان داده میشود، در تیرماه سال جاری نسبت به خرداد 3.5 درصد افزایش داشته است. در بین دهکهای هزینهای در ماه گذشته، دهک دهم، که از برخوردارترین خانوارها تشکیل شده تورمی معادل تورم ماهانه را تجربه کرده است.
بررسیها نشان میدهد تورم دهکهای هزینهای در ماه گذشته از روند ثابتی پیروی نکرده است. به طوری که به طور مثال تورم دهکهای اول تا سوم روندی صعودی داشته و دهک چهارم تورم پایینتری نسبت به دهکهای دوم و سوم تجربه کرده است. همچنین تورم دهک پنجم از چهار دهک قبلی و سه دهک بعدی بیشتر بوده است.
در تیرماه سال جاری بالاترین تورم ماهانه در میان دهکهای هزینهای مربوط به دهک نهم بوده و تورم این گروه از جامعه معادل 3.65 درصد برآورد شده است. در مقابل دهک اول پایینترین تورم ماهانه را به خود اختصاص داده که تورم آن 3.36 درصد محاسبه شده است.
از طرف دیگر تورم ماهانه 8 دهک در تیر 1404 بالاتر از تورم ماهانه کل بوده که این امر بیانگر فشار تورمی بیش از تورم کل کشور روی اکثریت خانوارها است.
دهک دهم در تیر سال جاری بالاترین تورم خوراکی را در میان دهکهای هزینهای تجربه کرده و دهک اول پایینترین تورم اقلام خوراکی را تجربه کرده است. تورم اقلام غیرخوراکی و خدمات دهکها نیز در ماه گذشته تقریبا برابر با یکدیگر بوده است. به بیان دقیقتر تورم اقلام خوراکی در دهک اول 4.1 درصد و در دهک دهم 5.9 درصد برآورد شده است. تورم اقلام غیرخوراکی و خدمات در تمام دهکها حدود 2.7 درصد محاسبه شده است.
بنابراین سوالی که اینجا مطرح میشود، این است که چرا تورم خوراکی دهکهای برخوردار بیشتر از دهکهای فقیرتر محاسبه شده درحالی که اهمیت و وزن خوراکیها در سبد دهکهای پایینتر، بالاتر از دهکهای غنیتر است.
بررسیها نشان میدهد این اتفاق احتمالا در تورم ماهانه قابل توجه نان و غلات نهفته است. تورم نان و غلات در تیر 1404 معادل 16.6 درصد برآورد شده که از سال 1401 بی سابقه بوده و رکورد محسوب میشود. همچنین وقتی از دهکهای پایین به سمت دهکهای بالاتر حرکت میکنیم، سهم نان و غلات از تورم ماهانه افزایش مییابد. علاوه بر اینها تورم میوه و خشکبار و سبزیجات نیز در این مدت منفی بوده که این امر با توجه به سهم بالای این اقلام در سبد دهکهای پایینتر موجب میشود تا این گروهها تورمی کمتر را در مقایسه با دهکهای غنیتر تجربه کنند.