شب بخارا برای کتاب «خزران»

دنیای اقتصاد دوشنبه 20 مرداد 1404 - 00:05
دنیای اقتصاد: هشتصد و هفتاد و چهارمین شب از شب‌های بخارا امروز دوشنبه به نقد و بررسی کتاب «خزران (ماجرای نویهودیان خزر و برآمدن اسرائیل)» تالیف آرتور کستلر با ترجمه محمد علی موحد اختصاص یافته است.

در این مراسم که ساعت ۱۷ در تالار استاد جلیل شهناز خانۀ هنرمندان ایران برگزار می‌شود، دکتر گودرز رشتیانی، دکتر پیام شمس‌الدینی و علی دهباشی درباره وجوه گوناگون کتاب «خزران» سخنرانی خواهند کرد.

آرتور کستلر در این پژوهش شگفت‌انگیز تاریخی، با نثری صریح و جذاب، ذهن مخاطبش را از مسیر روایت‌های رسمی و رایج دربارۀ تبار یهود به سمت و سویی می‌برد که کمتر کسی به آن توجه کرده است. این اثر پس از گذشت نیم قرن از نخستین انتشارش به زبان انگلیسی و بیش از چهل سال از انتشار ترجمة فارسی‌اش همچنان خواندنی است. چرا که هم روایتش را با لحن و بیانی شیوا پیش می‌برد و هم در استدلالش چارچوبی استوار و هماهنگ دارد.

کتاب «قبیله سیزدهم» (The Thirteenth Tribe) یا «خزران» (چاپ ۱۹۷۶) از معروفترین آثار کستلر است. خزران یا خزرها قومی ساکن در شمال و شمال غرب دریای خزر بودند. حوالی سال ۷۴۰ میلادی آنها در برابر پیشروی لشکریان اسلام ایستادگی کردند و آنگاه که بسیاری از هم‌نژادان ترکشان به اسلام گرویدند، خزران به دین یهود روی آوردند و کوشیدند به عنوان نیروی سومی در میان اسلام و مسیحیت، استقلال خود را در رویارویی با خلافت بغداد از یکسو و با امپراتوری قسطنطنیه از سوی دیگر حفظ کنند.

دولت یهودی خزر تا حدود ۵۰۰ سال بعد با افت و خیز موجودیت خود را حفظ کرد. پس از آنکه روس‌ها با امپراتوری بیزانس کنار آمدند و به مسیحیت گرویدند با پشتیبانی قسطنطنیه بر متصرفات خزران تاختند و دولت خزر در سراشیبی فروپاشی قرار گرفت. یهودیان خزری در اثر ضربات اقوام مهاجم به سوی اوکراین و مجارستان و لهستان رانده می‌شدند تا سرانجام توفان عظیم ایلغار تاتار برخاست و آخرین رمق زندگانی خزران در زیر ستم ستوران مغول به سرآمد. آخرین ذکر یاد از خزرها به عنوان یک ملت در تاریخ ۱۲۴۷-۱۲۴۵میلادی در اختیار است و پس از آن، تومار این ملت و دولت در هم پیچید.

منبع خبر "دنیای اقتصاد" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.