به نظر میرسد تزریق فیلمهای اجتماعی به چرخه اکران در ماههای اخیر تصمیم درستی بوده و سینمای ایران بعد از مدتها طیف مخاطبان جدیدی را جذب کرده است؛ طیفی که شاید خیلی امیدی به سینما نداشتند و عطای تماشای فیلمها را به لقایش بخشیده بودند. اکران «پیرپسر» به کارگردانی اکتای براهنی اما از لحاظ فروش در دوران بعد از جنگ تحمیلی ۱۲روزه شوک بزرگی به سینما وارد کرده و در این شرایط توانسته به ۱۲۰میلیارد تومان فروش دست یابد.
این در حالی است که حتی خوشبینترین کارشناسان سینما هم شاید تصور نمیکردند در چنین اوضاعی مردم به سینما روی خوش نشان بدهند. این فیلم اکنون به باشگاه ۱۰۰میلیاردیهای سینمای ایران راه پیدا کرده و فعلا در رده نهم فهرست قرار دارد. نکته مهم این است که از میان ۱۰ فیلم پرفروش این لیست به غیر از«پیرپسر» بقیه کمدیاند.
از سوی دیگر فیلم «زن و بچه» ساخته سعید روستایی هم این روزها با اقبال عمومی روبهرو شده و ۴۷میلیارد تومان فروش داشته است. این موضوع نشان میدهد در صورت چینش عادلانه در اکران، فیلمهای کمدی با خطر جدی روبهرو خواهند شد. البته پیشتر هم برخی کارشناسان گفته بودند که در سال جاری دوران افول کمدیها در سینمای ایران شروع خواهد شد چون دیگر چنین فیلمهایی حتی به نیاز مخاطبان پرطرفدار این ژانر هم پاسخ نمی دهد.
کمدیهای ایرانی در این سالها همیشه منتقدانی جدی داشتهاند و آنقدر به شدت سمت کلیشهها و الگوهای تکراری رفتهاند که از هر نوع خلاقیت و نوآوری تهی شدهاند.به خاطر همین به نظر میرسد سیاستگذاران سینمایی با رصد اوضاع تصمیم گرفتهاند رویکرد اکران را تغییر بدهند تا کفه کمدیها و اجتماعیها برابر باشد.
قرار است در ماههای آینده فیلمهای اجتماعی «ناتور دشت» ساخته سیدمحمدرضا خردمندان، «غریزه» ساخته سیاوش اسعدی و «رکسانا» به کارگردانی پرویز شهبازی در ژانر اجتماعی بر روی پرده برود و از طرفی «خانم والده» به کارگردانی سهیل موفق و «کوسه» ساخته علی عطشانی هم به نمایش در میآید تا دو ژانر بهطور جدی در بازار رقابت کنند.
دیروز پویا سعیدیپور مدیر پردیس سینمایی زندگی در مصاحبهای گفته یکی از دلایل استقبال مردم از سینماها پس از جنگ تحمیلی اکران فیلمهای خوب اجتماعی است، این نشان میدهد مردم ما مخاطب فیلم خوب بوده و بسیار باهوش هستند و نمیتوان مردم را با اسم بازیگر و تبلیغات گول زد. او توضیح داد پس از یک تعطیلی ۱۲روزه به واسطه جنگ و فضای روانی ملتهب حاکم در جامعه شاید تنها چیزی که خیلی اولویت مردم نباشد همین سینماست اما میبینیم که با اکران چند فیلم با کیفیت مردم بلافاصله به سینما میآیند پس این نشان میدهد که کیفیت فیلمها در میزان استقبال مردم از سینما بیشترین تاثیر را دارد.
مدیر پردیس سینمایی زندگی گفته در نوروز امسال مخاطب وقتی به گیشه میرسید، فیلم جدیدی برای انتخاب نداشت و این مساله به صنعت سینما لطمه زد. سعیدیپور درباره اینکه فیلمهای کمدی در عید نوروز مانند سالهای قبل مورد استقبال قرار نگرفتند گفته است: در چندساله اخیر گیشه ما به شکلی پیش رفته بود که اولویت مردم فیلمهای کمدی بود و روال بر همین شکل پیش میرفت و این خودش جای سوال است که آیا ما فیلم اجتماعی خوبی نداشتیم که مردم از این ژانر استقبال نکردند یا اینکه ذائقه مردم به سمت کمدی رفته است، اما جدای از این موضوع یکی از دلایلی که ما در نوروز امسال میزان مخاطب بیشتری را نداشتیم کیفیت پایین فیلمهای کمدی بود، فیلمی مثل «دایناسور» و «کوکتل مولوتف» نتوانست انتظارات را برآورده کند و کمدیهای سالهای گذشته فروش بهتری داشتند اما مجموع فروش همه فیلمها در کل نسبت به گذشته بهتر بود.
سعیدیپور گفته است: در پنج شش سال گذشته ساختار به گونهای پیش میرفت که انگار فیلم اجتماعی دغدغه نبود یا فضا برای ساخت آن مهیا نبوده است اما مردم نشان دادند که اگر فیلم اجتماعی خوب بر روی پرده باشد قطعا استقبال خواهند کرد. با توجه به روزمرگی مردم حتی اگر شرایط روحی خوبی نداشته باشند قطعا فیلم اجتماعی خوب را خواهند دید و به این شکل نیست که فیلم کمدی به خورد آنها بدهیم.
یکی از دلایل استقبال مردم از سینماها پس از جنگ تحمیلی اکران فیلمهای خوب اجتماعی «پیرپسر» و «زن و بچه» بود، سه هفته است که مجموعه فروش این دو فیلم اجتماعی بیش از ۵۰درصد فروش سینماها را به خود اختصاص داده است و نسبت به ژانرهای دیگر موفقتر بودند.
او با بیان اینکه اگر مردم دغدغههایشان را روی پرده سینما ببینند از فیلم استقبال خواهند کرد، گفته است: یکی از آسیبهایی که ممکن است استقبال از فیلمهای اجتماعی خوب به وجود بیاورد؛ بالا بردن توقع مردم از فیلمهای دیگر است، من گاهی در گیشه مشاهده میکنم که مردم برای تماشای فیلمها در گیشه سایر فیلمها را با «پیرپسر» و «زن و بچه» مقایسه میکنند و انتظار دارند فیلمی در همان حد و اندازه به آنها معرفی کنید تا بروند و تماشا کنند، این در حالی است که تمامی فیلمها دارای یک کیفیت نیستند.
البته ما خودمان تصور نمیکردیم فیلمی مثل «پیرپسر» مورد استقبال قرار بگیرد زیرا زمان این فیلم بسیار طولانی است و حتی سینماداران هم از چنین فیلمی استقبال نمیکنند زیرا یک فیلم به اندازه دو سانس بر روی پرده است اما همان بلیط یک سانس را پرداخت میکنند ولی وقتی مردم برای این فیلم تقاضا دارند نمیتوان کاری کرد.
مدیر پردیس سینمایی زندگی در مورد شروع دوباره ژانرهای اجتماعی در سینما توضیح داد: در طول چندین سال گذشته فیلمهای اجتماعی نتوانستند مرز یکمیلیون مخاطب را پشت سر بگذارند ولی این موضوع در مورد فیلم «پیر پسر» اتفاق افتاد و مردم، عوامل فیلم و سینماداران را تحتتاثیر قرار داد و این موضوع دوباره نشان داد کیفیت فیلم از فصل اکران و سایر عوامل مهمتر است و یک فیلم خوب نصف راه را خودش طی میکند و مردم خودشان تقاضا میکنند و دیگر به سانس ربطی ندارد و فروش خود را خواهد داشت.