تحقیقات جدیدی از کشور دانمارک نشان میدهد که استفاده بیش از حد از صفحهنمایش در کودکان و نوجوانان با علائم هشداردهنده و زودهنگام بیماریهای قلبی و متابولیک مرتبط است.
بهگزارش SciTechDaily، این مطالعه که در مجله انجمن قلب آمریکا منتشر شده است، نشان میدهد کودکانی که ساعات زیادی را صرف استفاده از گوشی، کنسول بازی، تلویزیون یا سایر دستگاههای دارای نمایشگر میکنند، ممکن است در معرض خطر افزایش فشار خون، کلسترول بالا و مقاومت به انسولین باشند.
طبق گزارش انجمن قلب آمریکا در سال 2023، ریسکهای کاردیومتابولیک از سنین پایین شروع میشوند و تنها 29 درصد از کودکان و نوجوانان 2 تا 19 ساله در آمریکا دارای پروفایل قلبی-متابولیک سالم بودهاند.
تحلیل جدیدی که روی دادههای بیش از هزار شرکتکننده از دو مطالعه دانمارکی انجام شده، نشان داد که استفاده طولانیمدت از صفحهنمایش با افزایش خطرات قلبی و متابولیک در جوانان مرتبط است. دکتر «دیوید هورنر»، پژوهشگر COPSAC دانشگاه کپنهاگ، بیان کرد:
«کنترل زمان استفاده غیراجباری از صفحهنمایش در دوران کودکی و نوجوانی میتواند به حفظ سلامت قلب و سوختوساز بدن در بلندمدت کمک کند. مطالعه ما نشان میدهد که این پیوند خیلی زود شروع میشود و نشاندهنده اهمیت تنظیم یک برنامه روزانه متعادل است.»
اطلاعات این تحقیق از گروهی از کودکان 10 ساله در سال 2010 و گروهی از نوجوانان 18 ساله در سال 2000 بهدست آمده است و شامل زمان استفاده از صفحهنمایش ازجمله تماشای تلویزیون، فیلم، بازی و استفاده تفریحی از گوشی، تبلت یا کامپیوتر بود. پژوهشگران با محاسبه یک امتیاز ترکیبی کاردیومتابولیک براساس اندازه دور کمر، فشار خون، کلسترول HDL، تریگلیسیرید و قند خون و با در نظر گرفتن سن و جنس، میزان ریسک کلی هر شرکتکننده را برای ابتلا به بیماریها ارزیابی کردند.
نتایج نشان داد که هر ساعت اضافه در تماشای صفحهنمایش امتیاز کاردیومتابولیک را در کودکان 10 ساله 0.08 و در نوجوانان 18 ساله 0.13 نسبت به معیار افزایش میدهد؛ بهعبارت دیگر، اگر تماشای نمایشگر سه ساعت اضافهتر باشد، میتواند خطر قلبی-متابولیک را تا نیم نمره بالاتر از معیار ببرد. این تغییر در ظاهر شاید اندک بهنظر برسد، اما در بلندمدت میتواند چشمگیر شود. همچنین، مدت و زمان خواب این رابطه را تشدید میکرد و کمبود خواب یا دیرتر خوابیدن خطر ناشی از تماشای طولانی صفحهنمایش را افزایش میداد.
تحلیلهای پیشرفته با یادگیری ماشینی نیز اثر بیولوژیکی تماشای صفحهنمایش را با شناسایی یک اثر انگشت متابولیک در خون تأیید کردند و نشان دادند که تغییرات متابولیک مرتبط با استفاده از صفحهنمایش میتواند نشانههای اولیه خطر بلندمدت قلبی باشد. متخصصان توصیه میکنند، تمرکز بر خواب و ایجاد روتین سالم و همچنین راهنمایی کودکان در استفاده هوشمندانه از صفحهنمایش، نقش مهمی در کاهش این خطرات دارد.
این تحقیق ماهیت مشاهداتی داشته و فقط رابطه همبستگی را نشان میدهد و علت و معلول مستقیم را اثبات نمیکند. همچنین، اطلاعات مربوط به زمان استفاده از صفحهنمایش از طریق پرسشنامهای که والدین تکمیل کردهاند، ثبت شده است. بااینحال، کاهش زمان صرفشده پای صفحهنمایش، بهویژه پیش از خواب، میتواند راهکاری مؤثر برای کاهش خطرات کاردیومتابولیک در نوجوانان و جوانان باشد.
هورنر میگوید در تحقیقات بعدی میتوان با محدودسازی زمان استفاده از نمایشگر توسط نوجوانان قبل از خواب دریافت کرد کاهش اثر نور صفحه بر ریتم شبانهروزی بدن و جلوگیری از اختلالهای احتمالی در خواب، میتواند به کاهش ریسکهای کاردیومتابولیک کمک کند یا خیر.