• نام دارو: سیکلوفسفامید

• نام لاتین: Cyclophosphamide

• نام تجاری: Cytoxan, Neosar

• رده دارویی: عامل آلکیله‌کننده (Alkylating Agent)

• اشکال دارویی: قرص، ویال تزریقی

• فروش دارو: با نسخه پزشک

• درمان لنفوم هوچکین و غیرهوچکین

• درمان لوسمی‌های حاد و مزمن (ALL, CLL, AML, CML)

• درمان مولتیپل میلوما

• درمان سرطان پستان

• درمان سرطان تخمدان

• درمان نوروبلاستوما

• درمان سارکوم بافت نرم

• درمان بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید

• آماده‌سازی برای پیوند مغز استخوان

• حساسیت شدید به سیکلوفسفامید یا اجزای آن

• سرکوب شدید مغز استخوان (نوتروپنی یا ترومبوسیتوپنی)

• عفونت‌های فعال و شدید

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

• دوز معمول برای سرطان: 1-5 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه (خوراکی یا تزریقی)

• دوز در بیماری‌های خودایمنی: معمولاً کمتر از دوز سرطان

• تزریق وریدی ممکن است در بیمارستان یا کلینیک انجام شود

• مصرف قرص معمولاً یک بار در روز با معده خالی است

• مصرف مایعات زیاد برای جلوگیری از عوارض کلیوی توصیه می‌شود

• دوز باید دقیقاً طبق دستور پزشک تنظیم شود

• در صورت فراموش کردن دوز، از دو برابر کردن دوز خودداری کنید

• در درمان ترکیبی، دوز و برنامه ممکن است تغییر کند

• کودکان و سالمندان ممکن است دوزهای تعدیل‌شده دریافت کنند

• آزمایش‌های دوره‌ای خون برای بررسی اثرات دارو لازم است

• از قطع ناگهانی دارو بدون مشورت پزشک خودداری کنید

• در صورت بروز عوارض، فوراً به پزشک اطلاع دهید

• مصرف دارو باید تحت نظارت دقیق پزشک باشد

• ممکن است نیاز به داروهای محافظتی مانند مزنا (Mesna) باشد

• رژیم غذایی مناسب برای کاهش عوارض گوارشی توصیه می‌شود

• از مصرف الکل در طول درمان خودداری کنید

• دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید

• تهوع و استفراغ

• ریزش مو

• کاهش تعداد گلبول‌های سفید (نوتروپنی)

• کاهش تعداد پلاکت‌ها (ترومبوسیتوپنی)

• کم‌خونی

• افزایش خطر عفونت

• خونریزی یا کبودی غیرمعمول

• خستگی و ضعف

• التهاب مثانه (سیستیت هموراژیک)

• کاهش باروری (موقت یا دائم)

• اسهال یا یبوست

• تغییر در حس چشایی

• زخم‌های دهانی

• آسیب کبدی (افزایش آنزیم‌های کبدی)

• واکنش‌های آلرژیک (راش، خارش)

• سرفه یا تنگی نفس

• درد عضلانی یا مفصلی

• افزایش خطر سرطان‌های ثانویه (به‌ندرت)

• تب یا لرز

• کاهش اشتها

• تغییر رنگ ادرار

• تورم در دست‌ها یا پاها

• سرگیجه یا سردرد

• مشکلات قلبی (نادر)

• تغییرات خلقی یا افسردگی

• مشکلات کلیوی

• بی‌حسی یا گزگز در اندام‌ها

• مشکلات گوارشی مانند درد معده

• اختلالات پوستی

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.

• آلوپورینول (افزایش خطر سمیت مغز استخوان)

• کلرامفنیکل (افزایش سمیت)

• داروهای مهارکننده آنزیم CYP3A4 مانند کتوکونازول

• داروهای القاکننده آنزیم CYP3A4 مانند ریفامپین

• وارفارین (افزایش اثر ضد انعقادی)

• دیگوکسین (کاهش اثر دیگوکسین)

• واکسن‌های زنده (افزایش خطر عفونت)

• داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی

• باربیتورات‌ها (افزایش متابولیسم سیکلوفسفامید)

• کورتیکواستروئیدها (تغییر اثربخشی)

• داروهای ضد صرع مانند فنی‌توئین

• داروهای شیمی‌درمانی دیگر (افزایش سمیت)

• داروهای نفروتوکسیک یا هپاتوتوکسیک

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

• حساسیت به داروهای دیگر: در صورت حساسیت به سایر عوامل آلکیله‌کننده یا داروهای شیمی‌درمانی، به پزشک اطلاع دهید.

• مصرف سیکلوفسفامید در دوران بارداری: این دارو می‌تواند به جنین آسیب برساند و در دوران بارداری منع مصرف دارد (رده D).

• مصرف سیکلوفسفامید در دوران شیردهی: به دلیل ترشح در شیر مادر، شیردهی در طول درمان ممنوع است.

• مصرف سیکلوفسفامید در سالمندان: ممکن است نیاز به تنظیم دوز به دلیل کاهش عملکرد کبد و کلیه باشد.

• مصرف سیکلوفسفامید در کودکان: با احتیاط و تحت نظارت دقیق پزشک، دوز بر اساس وزن تنظیم می‌شود.

• به DNA سلول‌های سرطانی متصل می‌شود

• از تکثیر و تقسیم سلولی جلوگیری می‌کند

• باعث آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی‌شده) سلول‌های سرطانی می‌شود

• در بیماری‌های خودایمنی، سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند

• اثر غیراختصاصی بر سلول‌های در حال تقسیم دارد

• در دمای اتاق (15-25 درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود

• دور از نور مستقیم و رطوبت نگه دارید

• ویال‌های تزریقی در یخچال (2-8 درجه سانتی‌گراد) نگهداری شوند

• دور از دسترس کودکان قرار گیرد

• مایعات زیاد بنوشید (2-3 لیتر در روز)

• از تماس با افراد مبتلا به عفونت خودداری کنید

• آزمایش‌های دوره‌ای خون را انجام دهید

• در صورت بروز تب یا خونریزی، فوراً به پزشک مراجعه کنید

• از مصرف داروهای بدون نسخه بدون مشورت پزشک خودداری کنید

• رژیم غذایی متعادل داشته باشید

• از فعالیت‌های سنگین که ممکن است باعث آسیب شود، اجتناب کنید

• در مورد گزینه‌های حفظ باروری قبل از درمان با پزشک مشورت کنید

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.