همشهری آنلاین - آرش نهاوندی: بر اساس اطلاعات مرکز ثبت سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران و مطالعات مختلف، تخمین زده می‌شود که هر ساله حدود ۸ تا ۱۰ هزار مرد ایرانی به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند. این آمار نگران کننده در صورت عدم درمان منجر به مرگ افراد می شود. سرطان پروستات همچنین یکی از شایع‌ترین سرطان‌هایی است که مردان را در آمریکا تحت تأثیر قرار می‌دهد. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، از هر ۸ مرد، حدود ۱ نفر در طول زندگی خود به سرطان پروستات مبتلا می‌شود و این موضوع، به ویژه برای مردان بالای ۵۰ سال، یک نگرانی قابل توجه برای سلامتی است.
چرا تا این حد میزان ابتلا در ایران و آمریکا و بسیاری از کشورهای دیگر دنیا بالاست؟ سرطان پروستات اغلب در مراحل اولیه خود، با علائم خفیف یا بدون علامت، به آرامی پیشرفت می‌کند، به همین دلیل تشخیص زودهنگام و غربالگری منظم بسیار مهم است. دانستن علائم هشدار دهنده می‌تواند تفاوت بین یک برنامه درمانی ساده و مداخلات پیچیده‌تر در آینده را رقم بزند. از آنجایی که دانستن این علائم اولیه برای درمان موثر سرطان پروستات ضروری است در این مطلب به آنها می‌پردازیم.
چرا علائم سرطان پروستات مورد توجه قرار نمی‌گیرند؟
پروستات درست زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادرار را احاطه کرده است، اما تومورها معمولا در قسمت بیرونی غده شروع می‌شوند. سرطان در مراحل اولیه اغلب با ادرار تداخل ندارد، به این معنی که بسیاری از مردان متوجه هیچ چیز غیرمعمولی نمی‌شوند. زمانی که علائم ظاهر می‌شوند، ممکن است سرطان پیشرفت کرده باشد. به همین دلیل غربالگری‌های معمول مانند آزمایش خون PSA و معاینه رکتوم دیجیتال (DRE) ضروری است.
علائم اولیه کلاسیک
حتی علائم جزئی نیز نباید نادیده گرفته شوند. بسیاری از مردان آنها را با تغییرات مرتبط با سن یا بزرگ شدن پروستات (هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات) اشتباه می‌گیرند، اما علائم مداوم یا بدتر شدن آنها نیاز به ارزیابی پزشکی دارد.
تغییرات در ادرار
- مشکل در شروع یا توقف جریان ادرار
- جریان ضعیف یا قطع و وصل ادرار
- احساس خالی نبودن کامل مثانه
- نیاز به ادرار کردن بیشتر، به خصوص در شب
احساس درد یا سوزش
درد هنگام ادرار کردن یا انزال می‌تواند نشانه چیزی بیش از یک عفونت باشد ممکن است مشکل پروستات باشد.
خون در ادرار
حتی مقدار کمی خون غیرطبیعی است و باید فوراً بررسی شود.
درد بی‌دلیل
ناراحتی مداوم در کمر، باسن، لگن یا ران‌ها ممکن است در مراحل پیشرفته ظاهر شود، اما همراه با علائم دیگر، یک هشدار است.
علائم هشدار ثانویه
سایر علائم کمتر آشکار نیز می‌توانند نشان‌دهنده مشکلات پروستات باشند:
- فوریت یا احساس تخلیه ناقص مثانه
- ناراحتی لگن هنگام نشستن
- بی‌اختیاری ادرار که به تازگی شروع شده است
چه کسی بیشتر در معرض خطر است؟
در حالی که هر مردی می‌تواند به سرطان پروستات مبتلا شود، عوامل خطر عبارتند از:
سن: بیشتر موارد بعد از ۵۰ سالگی رخ می‌دهد
سابقه خانوادگی: پدر یا برادر مبتلا به سرطان پروستات خطر ابتلا را افزایش می‌دهد
چاقی: اضافه وزن می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد
حتی اگر این معیارها را نداشته باشید، علائم مداوم را نادیده نگیرید.
آیا این علائم می‌تواند نشان دهنده چیز دیگری باشد؟
بسیاری از علائم پروستات با بیماری‌های خوش‌خیم مانند بزرگی پروستات (BPH) یا عفونت‌های دستگاه ادراری همپوشانی دارند. فقط یک پزشک متخصص می‌تواند علت اصلی را تعیین کند. به همین دلیل است که خوددرمانی نکنید - حتی علائم خفیف نیز نیاز به ارزیابی حرفه‌ای دارند.
مراحل احتیاطی و پیشگیرانه برای مردان
چکاب‌های منظم: مردان بالای ۵۰ سال (یا کمتر در صورت پرخطر بودن) باید آزمایش PSA و معاینه مقعدی (DRE) را به طور منظم انجام دهند.
علائم را پیگیری کنید: هرگونه تغییر در ادرار، درد یا عملکرد جنسی را در دفترچه‌ای ثبت کنید.
تغییر سبک زندگی: وزن سالم خود را حفظ کنید، مرتب ورزش کنید و رژیم غذایی مناسب پروستات سرشار از سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل داشته باشید.
زود به پزشک مراجعه کنید: علائم مداوم ادراری یا لگنی که بیش از چند هفته طول بکشد، نیاز به توجه پزشک دارد.
بیشتر بخوانید:
