به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بامداد شنبه و پس از نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد، در جمع خبرنگاران صحبت کرد.
عراقچی گفت: شورا لحظاتی پیش درباره پیشنویس ارائهشده از سوی چین و روسیه برای دادن فرصتی دوباره به دیپلماسی رأیگیری کرد. شورا این پیشنویس قطعنامه تحت فشار ایالات متحده، رد کرد. این دومین بار در یک هفته است که دیپلماسی مسدود میشود.
او با اشاره به سخنرانی خود در نشست شورای امنیتفت: من در سخنرانی خود در شورا، نکات زیر را مورد تأکید قرار دادم:
برای بیش از بیست سال، ایران عضو مسئول انپیتی بوده است. ما حق غیرقابل سلب خود برای انرژی هستهای صلحآمیز را با شفافیت دنبال کردیم. در سال ۲۰۱۵، پس از دو سال مذاکره، برجام حاصل شد. این توافق به اتفاق آراء با قطعنامه ۲۲۳۱ تأیید شد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۱۵ گزارش متوالی صادر کرد که پایبندی کامل ایران را تأیید نمود. هیچ برنامه هستهای دیگری اینچنین تحت بازرسی قرار نگرفته است.
با این حال، در سال ۲۰۱۸، ایالات متحده از توافق خارج شد و قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کرد؛ بدون مبنای حقوقی. بدون هیچ توجیهی! ایران به مدت یک سال کاملاً پایبند باقی ماند. تنها پس از آنکه سه کشور اروپایی به وعدههای خود عمل نکردند، ایران اقدامات جبرانی مشروع و تدریجی اتخاذ کرد.
بحران امروز نتیجه مستقیم خروج ایالات متحده و بیعملی اروپا است. ایالات متحده به دیپلماسی خیانت کرد. سه کشور اروپایی آن را به خاک سپردند. سالهاست که ایالات متحده و سه کشور اروپایی برنامه صلحآمیز ایران را تحریف کردهاند. آنان ادعاهای دروغین رژیم اسرائیل را تکرار کردند، در حالی که این رژیم تنها دارنده زرادخانه هستهای در منطقه، خارج از انپیتی است. این استاندارد دوگانه آشکار و زننده است.
با وجود ترورها، تحریمها و بمباران تأسیسات تحت نظارت آژانس، ایران نه برجام، نه انپیتی و نه تعهدات پادمانی خود را نقض نکرده است. هنگامی که دولت پیشین ایالات متحده خواستار گفتوگو شد، ایران با حسن نیت پاسخ داد. پنج دور گفتوگو برگزار شد. در آستانه دور ششم، رژیم اسرائیل با پشتیبانی ایالات متحده، به تأسیسات هستهای در ایران حمله کرد و دانشمندان ما، از جمله زنان و کودکان را به قتل رساند. این اقدام، تروریسم دولتی بود. هرگز از سوی سه کشور اروپایی محکوم نشد.
بهجای دیپلماسی، سه کشور اروپایی به دنبال بازگشتپذیر رفتند. ایران، در مقابل، در ۹ سپتامبر در قاهره یادداشت تفاهمی با آژانس امضا کرد. این اقدام از سوی آژانس و جامعه بینالمللی مورد استقبال قرار گرفت. اما در نیویورک، تمام پیشنهادهای سازنده ایران نادیده گرفته شد.
روسیه و چین مسئولانه عمل کردند. آنان پیشنهاد دادند که قطعنامه ۲۲۳۱ به مدت ۶ ماه تمدید شود تا دیپلماسی حفظ گردد. سه کشور اروپایی و ایالات متحده آن را مسدود کردند. سخنان آنان با اقداماتشان تطابق ندارد. هدفشان تقابل است، نه گفتوگو.
موضع ایران درباره اسنپبک روشن است: این اقدام غیرقانونی، بیاعتبار و فاقد وجاهت است.
سه کشور اروپایی که خود توافق را نقض کردهاند، نمیتوانند مدعی «نقض اساسی» شوند. محدودیتهای قطعنامه ۲۲۳۱ در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ برای همیشه منقضی خواهند شد. هر تلاشی برای احیاء یا تمدید آنها باطل و بیاعتبار است.
ما از رئیس شورای امنیت میخواهیم تصمیم امروز را غیرقانونی اعلام کند. ما از دبیرکل میخواهیم از هرگونه نقش در احیای تحریمهای منقضیشده پرهیز نماید. کسانی که این مسیر غیرقانونی را دنبال کنند، مسئولیت کامل آسیب به اعتبار سازمان ملل و نیز تبعات انسانی آن بر مردم ایران را بر عهده خواهند داشت.
این سابقه خطرناک نباید تثبیت شود. اگر توافقها بتوانند بنا به اراده نقض شوند، هیچ کشوری نمیتواند به تعهدات بینالمللی اعتماد کند. اگر اقدامات غیرقانونی بهجای قانون با قدرت اجرا شود، شورای امنیت خود اقتدارش را از دست خواهد داد.
اجازه دهید با این نکته پایان دهم: حملات نظامی شکست خوردهاند. اسنپبک نیز شکست خواهد خورد. تنها راهحل، گفتوگوست. برجام این را ثابت کرده است. ایران هرگز در برابر فشار سر خم نخواهد کرد. ما تنها به احترام پاسخ میدهیم. انتخاب روشن است: تشدید تنش یا دیپلماسی. مسئولیت بر عهده کسانی است که تعهدات خود را نقض کرده و حقوق بینالملل را تضعیف کردهاند.
عراقچی همچنین در پاسخ به سوالی درباره اینکه «آیا پس از اسنپبک فرصت دیپلماسی وجود دارد؟»، گفت: همانطور که در بیانیهام گفتم، فعالسازی این مکانیسم غیرقانونی است و باید باطل و بیاعتبار تلقی شود. ما فکر نمیکنیم که این بتواند بر مردم ایران تأثیر بگذارد، به ویژه بر عزم مردم ایران برای دفاع از حقوقشان. سؤال این است که چه تأثیری بر دیپلماسی خواهد داشت؛ این راه دیپلماسی را میبندد. ما همیشه آماده تعامل در دیپلماسی بودهایم و این را ثابت کردهایم؛ وقتی برجام را مذاکره کردیم و وقتی با ایالات متحده قبل از حملات مذاکره کردیم. من اینجا با پیشنهادهای روشن آمدم تا فرصتی بیشتر به دیپلماسی بدهم و متأسفم که این پیشنهادها توسط طرف مقابل رد شد.
وزیر خارجه ایران افزود: ما قبلاً گفتهایم که این اقدام تروئیکا و تصمیم شورای امنیت بر همکاری ایران با آژانس تأثیر خواهد گذاشت. من توافق بسیار خوبی با آژانس برای ایجاد چارچوب جدیدی برای همکاری بین ایران و آژانس در شرایط جدید امضا کردم که در قاهره امضا شد و بسیار تأسفبار است که اگر همه چیز فعال شود، این توافق با آژانس نیز از بین خواهد رفت و نمیتواند اجرا شود. ما متأسفانه تجربه وحشتناکی از مذاکره با ایالات متحده داریم. ما یک بار در ۲۰۱۵ مذاکره کردیم و توافق خوبی به دست آوردیم؛ توافقی که کل جهان آن را به عنوان دستاورد دیپلماسی جشن گرفت، اما چه اتفاقی افتاد؟ ایالات متحده خارج شد و تحریمها را دوباره اعمال کرد. امسال دوباره از ما خواسته شد مذاکره کنیم و ما پذیرفتیم. چه اتفاقی افتاد؟ درست در وسط مذاکرات به ما حمله شد. بنابراین ما دلیلی برای اعتماد به مذاکره نداریم. آنچه که رهبر انقلاب گفتند کاملاً درست است: مذاکره با ایالات متحده در واقع یک بنبست است. دیپلماسی هرگز نمیمیرد، اما قطعاً دشوارتر و پیچیدهتر از قبل خواهد شد.
او در پاسخ به سوالی درباره پیشنهادهای مطرحشده،گفت: من در زمان مناسب در مورد آن پیشنهادها توضیح خواهم داد. برخی از آنها هنوز در حال بررسی هستند. ما حسن نیت خود را با ارائه پیشنهادهای خوب و قابل اجرا نشان دادیم که میتوانست این مشکل را بدون نیاز به تنش یا تقابل حل کند. خیلی متأسفم که پیشنهادهای من به طور مثبت پذیرفته نشد و امیدوارم در ساعات باقیمانده فرصتی برای آنها وجود داشته باشد. جزئیات آن پیشنهادها را همانطور که گفتم در زمان مناسب ارائه خواهم داد.