به گزارش همشهری آنلاین، آیا تابه‌حال پس از جرم‌گیری دندان، احساس کرده‌اید که فاصله‌ای بین دندان‌هایتان ایجاد شده؟ این سؤال یکی از رایج‌ترین دغدغه‌های افرادی است که برای بهداشت دهان و دندان خود به دندان‌پزشک مراجعه می‌کنند. از آنجا که جرم‌گیری نقش مهمی در سلامت لثه‌ها دارد، بسیاری نگرانند که این فرایند به زیبایی دندان‌ها یا انسجام آن‌ها آسیب بزند. در این مقاله به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازیم که آیا جرم‌گیری باعث فاصله بین دندان‌ها می‌شود یا خیر.
جرم‌گیری دندان چیست و چرا اهمیت دارد؟
جرم‌گیری فرایندی است که طی آن پلاک‌ها و رسوبات سخت شده (جرم) از سطح دندان و نواحی اطراف لثه پاک می‌شوند. این جرم‌ها معمولاً از ترکیب بزاق، باکتری و مواد غذایی به مرور زمان تشکیل می‌شوند و با مسواک زدن معمولی قابل پاک‌سازی نیستند.
این پلاک‌ها در صورتی که به‌موقع برداشته نشوند، به جرم سخت تبدیل شده و منجر به التهاب لثه، خونریزی هنگام مسواک زدن، بوی بد دهان، و در مراحل پیشرفته‌تر تحلیل لثه و حتی لق شدن دندان می‌شوند. بنابراین جرم‌گیری نه‌تنها جنبه زیبایی دارد بلکه یک ضرورت بهداشتی است.
یکی از مزایای دیگر جرم‌گیری این است که به دندان‌پزشک اجازه می‌دهد وضعیت کلی سلامت لثه‌ها را بهتر ارزیابی کند. با پاک شدن جرم، هرگونه پوسیدگی پنهان یا مشکلات لثه‌ای که پیش از آن دیده نمی‌شدند، آشکار می‌شوند و در مراحل ابتدایی درمان می‌شوند.
بیشتر بخوانید: از کجا بفهمیم بیماری لثه داریم | نشانه رایج عفونت لثه
فاصله بین دندان‌ها بعد از جرم‌گیری؛ واقعیت یا تصور؟
ایجاد فاصله بین دندان‌ها به دلیل جرم‌گیری، بیشتر یک احساس ذهنی است تا یک تغییر واقعی در ساختار دندان‌ها. در بسیاری از موارد، جرم‌های قدیمی به‌حدی بین دندان‌ها جمع شده‌اند که به‌صورت مصنوعی فاصله‌ها را پر کرده‌اند. با برداشته شدن این جرم‌ها، فضای طبیعی بین دندان‌ها نمایان می‌شود و فرد ممکن است تصور کند که فاصله جدیدی ایجاد شده است.
همچنین در برخی موارد، التهاب مزمن لثه باعث تورم لثه و پوشاندن قسمتی از دندان‌ها می‌شود. زمانی که التهاب کاهش می‌یابد، لثه‌ها به حالت طبیعی بازمی‌گردند و بخش‌هایی از دندان که پیش‌تر زیر لثه بوده نمایان می‌شوند که ممکن است احساس فاصله ایجاد کند.
البته در برخی موارد خاص، جرم‌گیری می‌تواند باعث نمایان شدن مشکلات پنهان شود:
- تحلیل لثه ناشی از جرم مزمن که پیش از جرم‌گیری وجود داشته اما قابل مشاهده نبوده
- کاهش پشتیبانی لثه در نواحی با التهاب یا عفونت شدید
- پوسیدگی دندانی که با برداشتن جرم‌ها مشخص می‌شود
در این موارد، ظاهر شدن فواصل دندانی نتیجه جرم‌گیری نیست، بلکه نتیجه آسیب‌هایی است که پیش از آن اتفاق افتاده‌اند.
بیشتر بخوانید: دلایل خونریزی لثه چیست؟ برای درمان آن چه کنیم؟
دلایل ایجاد فاصله دندانی پس از جرم‌گیری
برخی از عوامل مؤثر در مشاهده یا احساس فاصله بین دندان‌ها پس از جرم‌گیری:
- وجود جرم زیاد و طولانی‌مدت بین دندان‌ها که فواصل واقعی را پنهان کرده بود
- بیماری‌های لثه پیشرفته که به تحلیل بافت و استخوان منجر شده‌اند
- کاهش چسبندگی لثه به دلیل التهاب مزمن یا بیماری پریودنتال
- تغییر در ساختار طبیعی لثه‌ها پس از درمان و کاهش تورم
در واقع، جرم‌گیری تنها عامل آشکارکننده این مشکلات است، نه عامل ایجادکننده آن‌ها.
بیشتر بخوانید: جرم گیری دندان در خانه با استفاده از جوش شیرین
آیا فاصله‌ها دائمی هستند؟
بسیاری از فاصله‌هایی که پس از جرم‌گیری احساس می‌شوند، موقتی‌اند و با گذشت زمان و بازسازی طبیعی بافت لثه تا حدی بهبود می‌یابند. همچنین با رعایت بهداشت دهان و درمان‌های ترمیمی ساده، می‌توان این فاصله‌ها را به حداقل رساند. در صورتی که فاصله‌ها زیاد و آزاردهنده باشند، درمان‌های تخصصی مانند بستن فاصله‌ها با کامپوزیت، ارتودنسی یا لیزر لثه قابل انجام است.
نقش جرم‌گیری در پیشگیری از مشکلات جدی‌تر
اگرچه برخی افراد ممکن است نگران ظاهر شدن فواصل دندانی پس از جرم‌گیری باشند، اما نباید از این نکته غافل شد که جرم‌گیری منظم می‌تواند از بروز مشکلات شدیدتر جلوگیری کند:
- پیشگیری از تحلیل بیشتر لثه و استخوان فک
- کنترل بوی بد دهان و بهبود تنفس دهانی
- کاهش خطر ابتلا به پریودنتیت (عفونت مزمن لثه)
- حفظ طول عمر دندان‌ها و جلوگیری از لق شدن آن‌ها
- ایجاد ظاهری تمیزتر و سفیدتر برای دندان‌ها
دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند که افراد سالم حداقل سالی یک‌بار جرم‌گیری کنند، اما در صورت داشتن مشکلات لثه‌ای، ممکن است این زمان به هر سه تا شش ماه کاهش یابد.
بیشتر بخوانید: علت زرد شدن دندان‌ها چیست؟ ۴ روش درمان زردی دندان در خانه
مراقبت‌های بعد از جرم‌گیری برای حفظ سلامت دندان‌ها
رعایت بهداشت دهان پس از جرم‌گیری نقش مهمی در جلوگیری از بازگشت جرم و حفظ سلامت لثه دارد. این اقدامات ساده اما مؤثر هستند:
- استفاده از مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید، روزی دو بار
- نخ‌دندان کشیدن روزانه برای حذف باقیمانده‌های غذایی بین دندان‌ها
- پرهیز از مصرف غذاهای بسیار شیرین یا چسبنده، به‌ویژه در شب
- مراجعه منظم به دندان‌پزشک برای بررسی وضعیت لثه‌ها
- شست‌وشوی دهان با محلول‌های دهان‌شویه ضدباکتری در صورت تجویز پزشک
- ترک سیگار و کاهش مصرف قهوه و چای جهت جلوگیری از تغییر رنگ دندان‌ها
بیشتر بخوانید: حساسیت دندان چیست؟
چه زمانی باید نگران فاصله بین دندان‌ها بود؟
اگر پس از جرم‌گیری با یکی از موارد زیر مواجه شدید، بهتر است به دندان‌پزشک مراجعه کنید:
- افزایش محسوس فاصله بین دندان‌ها همراه با خونریزی یا درد مداوم
- احساس لق شدن یکی از دندان‌ها در هنگام جویدن غذا
- بوی بد دهان که با رعایت بهداشت هم از بین نمی‌رود
- مشاهده چرک یا ترشح از لثه یا دردی که شب‌ها شدت می‌گیرد.
- عدم بهبود علائم تا چند هفته پس از جرم‌گیری
این علائم می‌توانند نشان‌دهنده وجود یک بیماری لثه‌ای پیشرفته یا نیاز به درمان‌های تخصصی‌تر باشند. تشخیص زودهنگام این مشکلات، از آسیب‌های دائمی جلوگیری می‌کند.
آنچه باید به خاطر بسپارید
جرم‌گیری دندان یک فرایند کاملاً ضروری و مؤثر در حفظ سلامت دهان و دندان است. اگرچه ممکن است پس از آن، احساس ایجاد فاصله بین دندان‌ها به دلیل جرم‌گیری داشته باشید، اما این تغییرات معمولاً به‌دلیل برداشته شدن جرم‌های قدیمی و نمایان شدن وضعیت واقعی دندان‌ها و لثه‌هاست.
اگر جرم‌گیری به‌موقع و توسط متخصص انجام شود، نه‌تنها آسیبی به دندان‌ها وارد نمی‌کند، بلکه می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند. در صورت بروز هرگونه نگرانی، مراجعه به دندان‌پزشک بهترین راهکار خواهد بود. پس نگران فاصله‌های احتمالی نباشید و سلامت لثه‌های خود را در اولویت قرار دهید.
