به گزارش بهداشت نیوز به نقل از verywellhealth، تنگی نفس، یا به‌اصطلاح پزشکی دیس‌پنه (Dyspnea)، علامتی شایع اما جدی است. احساس ناتوانی در نفس‌کشیدن هنگام انجام فعالیت‌های سبک، مانند پیاده‌روی کوتاه، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جسمی یا روانی باشد که نیاز به بررسی دارد.

در ادامه، هشت علت متداول تنگی نفس هنگام راه رفتن را مرور می‌کنیم:

۱. کاهش آمادگی بدنی (Deconditioning)
افرادی که تحرک بدنی کمی دارند، حتی با فعالیت‌های ساده مانند بالا رفتن از پله یا قدم زدن کوتاه، ممکن است دچار تنگی نفس شوند. این وضعیت معمولاً با ورزش منظم و افزایش فعالیت بدنی بهبود می‌یابد.

۲. چاقی
چاقی، به‌ویژه با شاخص توده بدنی (BMI) بالای ۳۰، باعث تجمع چربی در ناحیه قفسه سینه و شکم می‌شود و حرکت طبیعی دیافراگم را محدود می‌کند. این وضعیت تنفس را دشوار می‌کند، حتی در فعالیت‌های سبک.

۳. اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطراب، به‌ویژه حملات پانیک (وحشت)، می‌توانند باعث احساس تنگی نفس، تپش قلب و سرگیجه شوند. در این حالت، بدن واکنشی مشابه حالت «جنگ یا فرار» نشان می‌دهد و فرد حس خفگی پیدا می‌کند.

۴. آسم
آسم نوعی التهاب مزمن راه‌های تنفسی است که باعث تنگی نفس، سرفه، خس‌خس سینه و احساس فشار در قفسه سینه می‌شود. گاهی علائم فقط هنگام فعالیت بدنی ظاهر می‌شوند.

۵. نارسایی قلبی
در نارسایی قلبی، عضله قلب نمی‌تواند خون کافی را پمپاژ کند. در نتیجه، مایع در ریه‌ها تجمع می‌یابد و فرد هنگام راه رفتن یا دراز کشیدن دچار تنگی نفس می‌شود.

۶. سکته قلبی (حمله قلبی)
اگر رگ‌های کرونری که خون را به قلب می‌رسانند مسدود شوند، جریان خون به بخشی از قلب قطع می‌شود و حمله قلبی رخ می‌دهد. تنگی نفس همراه با درد یا فشار در قفسه سینه از نشانه‌های مهم آن است.

۷. بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
در COPD، مجاری هوایی باریک و کیسه‌های هوایی (آلوئول‌ها) آسیب می‌بینند. این بیماری معمولاً در اثر سیگار کشیدن ایجاد می‌شود و باعث تنگی نفس، سرفه‌ی مزمن و خلط زیاد می‌گردد.

۸. ذات‌الریه (پنومونی)
ذات‌الریه عفونتی است که باکتری یا ویروس در ریه‌ها ایجاد می‌کند. از علائم آن می‌توان به تنگی نفس، تب، لرز و سرفه اشاره کرد. درمان معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک یا داروهای ضدویروسی است.

تنگی نفس حاد یا مزمن
شناخت نوع تنگی نفس به تشخیص علت کمک می‌کند:

تنگی نفس حاد: ناگهانی بروز می‌کند و ممکن است چند دقیقه تا چند روز طول بکشد (مانند آسم یا آمبولی ریه).

تنگی نفس مزمن: به‌تدریج و طی چند هفته یا ماه ایجاد می‌شود (مانند نارسایی قلبی یا بیماری ریوی مزمن).

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
اگر تنگی نفس ناگهانی، پیشرونده یا همراه با یکی از علائم زیر باشد، مراجعه‌ی فوری به پزشک ضروری است:

درد یا فشار در قفسه سینه

سرگیجه، تهوع یا غش

سرفه همراه با خون

صدای خس‌خس یا گرفتگی شدید راه تنفس

تغییر رنگ لب‌ها یا انگشتان به آبی

تورم ناگهانی صورت، گلو یا پاها

در صورت بروز علائم شدید یا ناگهانی، با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین بیمارستان مراجعه کنید.

جمع‌بندی
تنگی نفس هنگام راه رفتن کوتاه ممکن است از بی‌تحرکی ساده تا بیماری‌های جدی قلبی یا ریوی ناشی شود. نادیده گرفتن آن می‌تواند خطرناک باشد. برای تشخیص دقیق، ارزیابی پزشکی و آزمایش‌های تکمیلی ضروری است.

منبع: سلامت نیوز