به گزارش تابناک به نقل از تسنیم؛ دانشمندان در یک دستاورد علمی بی‌سابقه، موفق به کشف و بازیابی قدیمی‌ترین توالی RNA شناخته‌شده در جهان شدند. این کشف مهم از بقایای تقریباً کامل یک ماموت پشمالوی جوان به نام «یوکا» به دست آمده که حدود 40 هزار سال پیش در مناطق یخ‌زده سیبری زندگی می‌کرده است.
اهمیت کشف RNA باستانی در ماموت یوکا
ماموت‌ها حدود ۴ هزار سال پیش منقرض شدند، اما بقایای آنها در طول آخرین عصر یخبندان به طرز شگفت‌آوری در مناطق یخ‌زده سیبری، به‌ویژه در ساحل تنگه Dmitry Laptev، حفظ شده است. ماموت «یوکا» که در سال ۲۰۱۰ توسط شکارچیان عاج کشف شد، به دلیل حفظ فوق‌العاده جسدش، از جمله خز، عضلات، خرطوم و گوش‌های کوچک، منبعی ارزشمند برای مطالعات ژنتیکی است.
این ماموت جوان با قدی نزدیک به ۳ متر و وزنی در حدود پنج تن، احتمالاً در حمله شیر‌های غارزی جان خود را از دست داده است. کشف RNA از نمونه‌های عضلانی یوکا، اطلاعات بی‌سابقه‌ای درباره فعالیت ژن‌ها در آخرین لحظات زندگی این موجود منقرض‌شده ارائه می‌دهد و مقاومت مواد ژنتیکی را که پیش از این کم‌ارزش شمرده می‌شد، به اثبات می‌رساند.
تحلیل ژنتیکی و اطلاعات حیاتی
پژوهشگران دانشگاه استکهلم و موزه تاریخ طبیعی سوئد توانستند RNA (رابونوکلئیک اسید) را از عضلات ماموت یوکا بازیابی کنند. RNA نقش حیاتی در بیان ژن‌ها و عملکرد‌های زیستی ایفا می‌کند و تحلیل آن، پنجره‌ای به سوی ژن‌های فعال در آن دوره باستانی می‌گشاید.
بررسی بیش از ۲۰ هزار ژن پروتئین‌ساز: نتایج نشان داد که RNAهای شناسایی‌شده مسئول ساخت عضلات و تنظیم متابولیکی مرتبط با استرس سلولی بوده‌اند.
کشف microRNA: محققان همچنین microRNAهای عضله‌محور را کشف کردند که گواهی بر تنظیم ژن‌ها در همان دوره باستانی است.
تعیین جنسیت: ترکیب تحلیل‌های DNA و RNA نشان داد که یوکا برخلاف تصورات اولیه، نر بوده و دارای کروموزوم Y است.
آینده پژوهش‌های ژنتیک باستانی و حفاظت از گونه‌ها
این یافته‌ها که نتایج آن در نشریه معتبر Cell منتشر شده است، نشان می‌دهد که RNA می‌تواند برای هزاران سال حفظ شود. این پیشرفت علمی نه تنها دانش ما را درباره ماموت‌های پشمالو گسترش می‌دهد، بلکه راه را برای مطالعه ژن‌های فعال در دیگر گونه‌های منقرض‌شده هموار می‌کند.
همچنین، این تکنیک جدید امکان شناسایی ویروس‌های RNA باستانی مانند آنفلوآنزا و کروناویروس‌ها را فراهم می‌سازد. مطالعه هم‌زمان DNA، RNA و پروتئین موجودات، دیدگاه جامع‌تری از زیست‌شناسی، تکامل و ژنتیک گونه‌های منقرض‌شده ارائه می‌کند و ابزاری ارزشمند برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر امروز در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد.
