امیرمسعود عابدین: قاره اروپا سال‌ها با دیزل نفس کشیده است؛ دهه ۲۰۱۰ را به خاطر بیاورید که نیمی از خودروهای تازه فروش رفته، موتورهایی با سوخت فشرده و بازده بالا داشتند. اما همه‌چیز از جایی شروع به تغییر کرد: رسوایی آلایندگی گروه فولکس‌واگن. همان «دیزل‌گیت» معروف که شاید آغاز سقوطی باشد که امروز پیش رو می‌بینیم.
از ۲۰۱۷ ورق برگشت. فروش بنزینی‌ها برای اولین‌بار از دیزل‌ها گذشت. سال ۲۰۲۱ هیبریدهای خودشارژ از آن جلو زدند و ۲۰۲۲ خودروهای کاملا برقی هم از دیزل عبور کردند. حالا در سال ۲۰۲۵، دیزل از سکو سقوط کرده و به رتبه‌ای رسیده که زمانی گمان نمی‌رفت حتی به آن نزدیک شود.
پلاگین هیبرید؛ تازه‌واردی که مسلط شد
در ده ماه نخست سال، پلاگین هیبریدها ۹٫۴ درصد بازار اروپا را تصاحب کردند؛ در حالی که دیزل تنها ۸ درصد از ثبت‌نام‌های جدید را به خود اختصاص داده است. این عقب‌نشینی ناگهانی نبود؛ در پایان سه‌ماهه دوم نیز مشخص شده بود که پلاگین‌ها از دیزل پیش افتاده‌اند و حالا فاصله روز به روز بیشتر می‌شود.
با روند فعلی، بعید است که دیزل بتواند دوباره جایگاهی در جدول فروش بالا بیاید؛ دوره سلطنت آن، دست‌کم در خودروهای سواری، عملا پایان یافته است.
چرا دیزل سقوط کرد؟ روایت یک افول تدریجی
سقوط دیزل فقط یک دلیل نداشت؛ بلکه مجموعه‌ای از عوامل دست‌به‌دست هم دادند تا این موتور پرطرفدار دیروز، امروز به گوشه رینگ برود:
-
قوانین سختگیرانه آلایندگی
اروپا با استانداردهای محیط‌زیستی جدید، عملا تولیدکنندگان را وادار کرد به سمت هیبرید، پلاگین و برق حرکت کنند. دیزل هم که زمانی گزینه محبوب خودروهای کوچک بود، حالا از این بازار حذف شده است.
-
مشوق‌های بزرگ برای خودروهای برقی
مالیات کمتر، یارانه‌های خرید، هزینه نگهداری پایین‌تر؛ واضح است که خریداران به سمت گزینه‌های سبزتر متمایل شوند.
-
رشد موتورهای بنزینی
موتورهای بنزینی امروز آن‌قدر کارآمد شده‌اند که مزیت مصرف کمتر دیزل دیگر مثل گذشته تعیین‌کننده نیست.
-
ضربه دیزل‌گیت
رسوایی فولکس‌واگن نه‌تنها اعتماد عمومی را از بین برد، بلکه موجی بزرگ از بررسی‌های جدی‌تر و سختگیری‌های تازه را رقم زد.
-
برنامه اروپا برای ممنوعیت موتورهای احتراقی
با هدف حذف فروش خودروهای جدید بنزینی و دیزلی تا ۲۰۳۵، طبیعی است که دیزل اولین قربانی این مسیر باشد.
بازار امروز؛ جایی که هیبریدها تاج‌گذاری می‌کنند
در ده ماه نخست سال، هیبریدها بیش از یک‌سوم بازار خودروهای جدید در اتحادیه اروپا، EFTA و بریتانیا را به خود اختصاص داده‌اند. سهم‌بندی بازار به این شکل است:
-
هیبریدها: ۳۴٫۷ درصد
-
بنزینی‌ها: ۲۶٫۹ درصد
-
برقی‌ها (BEV): ۱۸٫۳ درصد
-
دیزل: ۸ درصد
اروپا اکنون بیش از هر زمان دیگری در مسیر الکتریکی‌سازی قدم برمی‌دارد. خودروهای چینی ارزان‌قیمت در راه‌اند، خودروسازان بزرگ اروپایی مدل‌های الکتریکی اقتصادی‌تر معرفی می‌کنند؛ رنو با تویینگو جدید و فولکس‌واگن با ID.Polo و مدل پایه در ۲۰۲۷.
داستان دیزل در اروپا شاید هنوز به‌طور کامل به پایان نرسیده باشد، اما قهرمان قدیمی دیگر قهرمان بازار نیست. آینده روشن‌تر، سبزتر و آرام‌تر است و موتورهای دیزلی در آن، جایی کوچک‌تر از همیشه دارند.
منبع: motor۱
۲۲۷۳۲۲
