مهدی صفری در گفت‌وگو با ایسنا، «Ø­Ø¬Ø§Ù…ت» را نوعی روش درمانی دانست که با دست انجام و به آن عمل یداوی هم گفته می شود و بیان کرد: از نظر طب ایرانی سه نوع روش درمان شامل درمان با غذا، درمان با دارو و درمان با اعمال یداوی داریم که حجامت در مقابل استفاده از دارو به کار برده می شود.

وی تصریح کرد: حجامت به دو نوع تر و خشک انجام می شود؛ در حجامت تر همراه با محجمه(وسیله خونگیری) مقداری خون گرفته می شود و تیغی که استفاده می کنیم شرط نام دارد. در حجامت خشک محجمه روی عضو قرار می گیرد اما خونی گرفته نمی شود.

وی ادامه داد: در تقسیم دیگر حجامت سرد و گرم را داریم که اگر با دستگاه مکش انجام گیرد حجامت سرد نام دارد و اگر با محجمه یا لیوان حجامت و مکش آن با استفاده از آتش یا پنبه و الکل انجام شود، حجامت گرم نام می گیرد.

صفری به روش های انجام حجامت پرداخت و گفت: محجمه را روی عضو معوف(عضوی که دچار مشکل شده است) قرار می دهیم و به دو روش گرما دادن و تخلیه هوا مکش انجام می شود، در واقع وقتی بر روی عضوی که معوف است، می خواهیم حجامت انجام دهیم بر اثر مکش زیر آن ناحیه، محجمه خلائی ایجاد می کند و همه‌ آن قسمت عضو را از جهت خون‌رسانی و تأثیری که گردش خون در آن ناحیه می گذارد، فعال می کند و باعث رفع آن بیماری یا به وسیله خونگیری یا تحریک آن ناحیه بدون خونگیری براساس تأثیرگذاری می شود.

وی تفاوت خون دادن با حجامت را اینگونه تشریح کرد: این روش ها با هم تفاوت دارند، در خونگیری که توسط سازمان انتقال خون انجام می گیرد از شریان یا سیاهرگ مقداری خون گرفته می شود و مقدار آن با توجه به توان فرد خون دهنده کم یا زیاد است اما در حجامت از لایه بیرونی و سطحی عضو و از مویرگ ها خونگیری به وقوع می پیوندد و جریان خون مویرگی را تحریک می کند.

این مدرس طب سنتی در همدان افزود: در خونگیری حجم خون بدن به مقدار نسبتاً زیادی کم می شود اما در حجامت از مویرگ ها مقدار بسیار کمی خون گرفته شده که اصطلاحاً گفته می شود این خون کثیف است که باید تأکید کنیم این خون کثیف نیست و از خونی که در همه اعضای بدن و سطح پوست در جریان است، مقداری خون غیرشریانی(خون وریدی) با ایجاد مکش و خلأ و به وسیله تیغ زدن یا شرط تخلیه می شود.

وی خاطرنشان کرد: روش های خونگیری در طب ایرانی متفاوت است به طوریکه در این روش که فصد نام دارد، از رگ وریدی جاهای مختلف که خواص و تأثیر متفاوت و فواید مختلفی دارند، خون گرفته می شود اما در حجامت معمولاً خونگیری از بین دو کتف یا عضو معوف انجام می گیرد.

صفری با بیان اینکه تأثیر حجامت مانند خونگیری یا روش های دیگری چون فصد و استفاده زالو که هر یک در جای خود مفید است، نیست، اظهار کرد: در حجامت معمولاً افراد به دنبال خونگیری هستند که باید دید چه نوع حجامتی(خشک، تر، گرم و سرد) برای آنها لازم است و در برخی افراد اصلاً حجامت و خونگیری لازم نیست بنابراین وقتی خونگیری صورت نمی گیرد، عمل بادکش به وقوع می پیوندد که این نوع حجامت بدون خونگیری را تقریباً اگر مانعی برای بیمار نباشد، برای همه افراد می توان انجام داد.

وی اضافه کرد: در نتیجه حجامت همراه با خونگیری را لازم نیست برای همه افراد انجام دهیم چه بسا ممکن است برای بسیاری از بیماری ها و افراد مضر هم باشد بنابراین برای اینگونه اشخاص از بادکش خشک و بدون شرط برای درمان استفاده می شود.

صفری حجامت را برای بعضی ها خوب و برای بعضی ها بد دانست و اعلام کرد: حجامت هم برای بعضی از فصول خوب است و بد همچنین برای بسیاری از افراد و در سنین مختلف مثلاً از ۲ تا ۷۰ سال می توانیم حجامت انجام دهیم، به شرطی که شرایط حجامت را داشته باشند اما بادکش را برای همه با توجه به زمان، مکان، جنسیت، توان و نیروی بدنی، عادت و نوع بیماری و مزاج افراد به مقدار و دفعات لازم و به منظور تحریک و تقویت عضو از طریق خون رسانی و گردش خون بیشتر برای رسیدن بدن به سلامت می توان انجام داد.

وی با اشاره به اینکه حجامت نوعی واکسیناسیون برای بدن است بنابراین خونگیری صرف در بحث حجامت مطرح نیست، مطرح کرد: حجامت کردن در فصل بهار خوب است به علت اینکه تغییر و تحول در عالم طبیعت اتفاق می افتد و بدن انسان هم جزئی از طبیعت به شمار می آید بنابراین اخلاط غلیظه ای که در فصل زمستان در عمق بدن بوده، از این طریق دفع می شود.

این مدرس طب سنتی تبیین کرد: در اثر تغییرات فصول و گرمی و رطوبت هوا، مواد غلیظ تحریک شده در بدن پخش و به سطح بدن وارد می شوند که به وسیله روش درمانی حجامت قسمتی از آن اخلاط غلیظه در سطح پوست از بدن خارج می شود که در ماه های فروردین، اردیبهشت و خردادماه برای کسانی که شرایط لازم و تمایل به حجامت را داشته باشند، حجامت صورت می‌گیرد.

وی درباره اینکه چرا حجامت در فصل بهار بهتر است، توضیح داد: با توجه به اینکه مقدار زیادی از بدن انسان از آب تشکیل شده و مانند زمین تحت تأثیر عوامل سماوی و جوی قرار می گیرد مانند کشش و جاذبه قمر که در نیمه دوم ماه به اوج رسیده و در این ایام اخلاط بدن را به سطح می کشد، توصیه می شود در نیمه دوم ماه قمری حجامت انجام گیرد در ضمن نباید در فصل سرما و گرمای زیاد حجامت کرد بلکه باید در هوای معتدل این امر اتفاق بیفتد.

صفری به مردم توصیه کرد که معمولاً حجامت را در روز جمعه و در اوقاتی که هوا بسیار گرم و یا بسیار سرد است، انجام ندهد و خاطرنشان کرد: حجامت برای کسانی که سوءمزاج صفراوی و یا سوءمزاج دموی دارند به ویژه در فصل بهار و با رعایت سایر تدابیر بسیار خوب و مفید است.

وی ادامه داد: بهتر است حجامت عضوی در یک یا چند عضو بدن انجام گیرد، به علت اینکه آن عضو دچار مشکل مانند خستگی و کوفتگی شده و به  دنبال ورزش و یا کار زیاد اتفاق می افتد بنابراین در این صورت است که اینجا حجامت عضوی مؤثرتر است.

صفری در پاسخ به اینکه خانم ها چه زمانی نباید حجامت انجام دهند؟ توضیح داد: برای خانم ها حجامت در ایام عادات ماهیانه و در ایام حاملگی به ویژه در سه ماه اول و سه ماه آخر مناسب نیست و حتی خطرناک است، مگر اینکه خطری مادر و جنین را تهدید کند و تنها با توجه به تشخیص طبیب و حکیم دانا باید حجامت انجام شود.

وی گفت: افراد زیادی می پرسند در این ایام کرونایی برای کسانی که واکسن کرونا می زنند حجامت کردن ایرادی ندارد؟ در پاسخ به آنها می گوییم، حجامت نوعی واکسینه کردن بدن است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماری ها می شود بنابراین در این ایام کرونایی کسانی که مبتلا هستند و تب شدید دارند، می توانند گاهی حجامت را با تشخیص و زیرنظر طبیب انجام دهند.