به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از انتشارات ذکر مسئله پشتونستان و خط دیوراند از منظر افغان‌ها به لحاظ قومی ـ ملی و جغرافیایی بسیار با اهمیت است و همواره در طول تاریخِ پس از استقلال افغانستان، در تحولات و روابط این کشور با پاکستان تأثیرگذار بوده است. مسئله پشتونستان و خط دیوراند یکی از عوامل مهم دخالت همه‌جانبه پاکستان در امور افغانستان و پیگیری سیاست افغانستانِ بی‌ثبات و ناامن بوده است.
یکی از چالش‌های اساسی کشورهای جهان، همواره بروز مشکلات مرزی بوده که به دلیل فقدان یک قرارداد حقوقی مورد قبول طرفین باعث ایجاد بحران و تنش‌های مرزی در مناطق مختلف جهان گردیده است. در این زمینه می‌توان به اختلافات مرزی میان پاکستان و افغانستان، موسوم به پشتونستان که دارای قدمتی بیش از یکصد سال می‌باشد، اشاره نمود.
پاکستان از نقطه نظر ژئوپولتیکی و تاریخی همواره با دو همسایه خود یعنی هند و افغانستان مشکل داشته است. روابط پاکستان و هند به دلیل موضوع کشمیر تیره است و نتیجه آن سه جنگ و تنش‌های متعدد در مرزهای دو کشور بوده است. روابط پاکستان و افغانستان نیز هیچ گاه به دلیل مسئله پشتونستان دوستانه نبوده است.
از نگاه دولت مردان پاکستانی، موضوع مناطق قبایلی پشتونستان و خط مرزی دیوراند در کنار موضوع کشمیر، دو نقطه چالش برانگیز این کشور در دو سوی جنوب و شمال پاکستان بوده که هزینه‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی زیادی را به این کشور تحمیل نموده است.
در این تأثیر مسئله پشتونستان بر گرایش‌ها و حساسیت‌های قومی افغان‌ها و بر سیاست حاکمیت‌های مختلف افغانستان در سه دهه گـذشته و سیاست‌های پاکستان در مقـاطـع مختلف تاریخی و سیاسی مورد بررسی و نقش مسئله پشتـونستان در تبییـن سیاست‌های این کشور در قبال افغانستان و این که پشتونستان یکی از عوامل مهم دخالت پاکستان در امور افغانستان بوده است مورد ارزیابی قرار گرفته است.
کتاب پشتونستان و خط دیوراند؛ نقش انگلستان در ایجاد خط دیوراند و تداوم مناقشه و منازعه در ۳۰۴ صفحه از سوی انتشارات ذکر منتشر شده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
