محققان در پژوهش جدیدی با تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از کف اقیانوس‌ها به آمار و ارقام جالب و شگفت‌انگیزی رسیدند: ما هنوز 99.999 درصد از کف اقیانوس‌ها را ندیده‌ایم. به عبارت دیگر، انسان تصاویر بهتری از مریخ نسبت به کف اقیانوس‌های سیاره خودش دارد.

براساس گزارش Gizmodo، محققان اتحادیه غیرانتفاعی اکتشاف اقیانوس‌ها داده‌های حاصل از 43 هزار و 681 مورد کاوش و غواصی در اعماق دریا را که از سال 1985 انجام شده است، تجزیه‌وتحلیل کردند و به نتیجه حیرت‌آوری رسیدند. انسان فقط 0.001 درصد از کف دریاها را مستقیماً مشاهده کرده است. این منطقه‌ تقریباً معادل مساحت رود آیلند (کوچک‌ترین ایالت آمریکا) است.

چرا کشف و مشاهده کف اقیانوس‌ها اهمیت دارد؟

میانگین عمق اقیانوس‌ها 3 هزار و 682 متر است، که مشاهده مستقیم آن را غیرممکن می‌کند مگر اینکه با زیردریایی پیشرفته‌ای به آنجا بروید. طبق گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA)، تا ژوئن 2024 تقریباً 26 درصد از کف دریاهای جهان نقشه‌برداری شده است، البته مشاهده آنها کار دشوارتری است. همچنین تقریباً دو سوم از کل مشاهدات بصری کف دریاها در فاصله 300 کیلومتری توسط کشورهای محدودی مانند ایالات متحده، ژاپن، نیوزیلند، فرانسه و آلمان انجام شده است. به گفته محققان، اقیانوس هند یکی از مناطق مرموز و کشف‌نشده است.

اما چرا مشاهده کف اقیانوس‌ها اهمیت دارد؟ محققان می‌گویند: «تصور کنید که بخواهید با محیط‌های مهمی مانند ساوانای آفریقا یا جنگل‌های بارانی آمازون تنها با تصاویر ماهواره‌ای و نمونه‌های DNA آشنا بشوید، بدون اینکه هرگز ببینید چه چیزی در آنجا زندگی می‌کند. این کار تصویر کاملی را ترسیم نمی‌کند.» همچنین آنها می‌گویند که وقتی با یک وسیله نقلیه کنترل از راه دور به اعماق دریاها می‌روید فقط می‌توانید بخش بسیار کوچکی از کف دریا را ببینید.

دانشمندان تخمین می‌زنند که دوسوم از 700 هزار تا 1 میلیون گونه موجود در اقیانوس (به استثنای میکروارگانیسم‌ها) هنوز کشف یا رسماً توصیف نشده‌اند. به همین دلیل کاوش کف اقیانوس‌ها اهمیت بالایی دارد. درکل محققان برای آنکه اهمیت اقیانوس‌ها و زیست‌بوم آن را نشان بدهند، به موارد پایین اشاره می‌کنند:

• اقیانوس‌های عمیق (200 متر یا عمیق‌تر) 66 درصد از زمین را تشکیل می‌دهند که بزرگ‌ترین اکوسیستم سیاره ما را در بر می‌گیرند.
• فیتوپلانکتون‌ها تقریباً 80 درصد از اکسیژن جهان را تولید می‌کنند.
• اقیانوس‌های عمیق نقش کلیدی در ترسیب کربن و تنظیم آب‌وهوا دارند.
• اقیانوس‌ها سالانه 200 میلیون تن ماهی و غذاهای دریایی تأمین می‌کنند که تقریباً 20 درصد از جمعیت جهان را تغذیه می‌کند.
• داروهای متعددی از جمله درمان‌های HIV، سرطان سینه و کووید 19 بر اساس ترکیبات شیمیایی اسفنج‌های دریایی هستند.

محققان استدلال می‌کند که اگر بخواهیم به بزرگ‌ترین و ناشناخته‌ترین زیست‌بوم زمین نگاهی بیندازیم، به کشورها، مؤسسات و ابزارهای بیشتری نیاز خواهیم داشت. با سرعت فعلی، طبق محاسبات محققان، بیش از 100 هزار سال طول می‌کشد تا تمام کف دریاهای عمیق را به صورت بصری کاوش کنیم. البته اخیراً «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا، به استخراج معادن در کف اقیانوس‌ها چراغ سبز نشان داد که احتمالاً این امر سرعت کاوش اقیانوس‌ها را افزایش می‌دهد.

یافته‌های پژوهش حاضر در Science Advances منتشر شده است.