تاملی در دستور عارف برای کاغذ نشر و مطبوعات/کاغذ تمامِ مشکل نیست!

تابناک چهارشنبه 26 شهریور 1404 - 15:11
آیا تخصیص ۲۰ میلیون‌دلار برای حوزه مکتوب رسانه‌ها یعنی روزنامه‌ها که تعدادشان هر روز کمتر از دیروز شده و در قالب‌های نوین روزنامه‌نگاری و فضای مجازی مستحیل می‌شوند، تصمیم صحیحی است؟

تاملی در دستور عارف برای کاغذ نشر و مطبوعات!

به گزارش خبرنگار فرهنگی تابناک، جلسه شورای عالی سینما شامگاه دوشنبه ۲۴ شهریور همزمان با روز ملی سینما به ریاست محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور، برگزار شد که عارف در این‌جلسه از وزیر ارشاد خواست زمینه بازگشت ایرانیان به‌ویژه هنرمندانی را که خواستار برگشت به وطن هستند، فراهم کند. 

جلسه پیگیری مشکلات حوزه کاغذ هم سه‌شنبه ۲۵ شهریور با حضور عارف برگزار و در آن مصوب شد که ۴۰ میلیون دلار برای کاغذ مطبوعات و نشر تخصیص داده شود. 

عارف در این‌نشست گفت: دولت به اهمیت مسائل فرهنگی واقف است. حل مسئله کاغذ هم مطالبه اصحاب رسانه و نشر است و هم مورد تاکید رئیس‌جمهور که باید پیگیری شود.

در پایان جلسه مورد اشاره، مصوب شد ۲۰ میلیون دلار با نرخ مورد تأیید بانک مرکزی برای حل مشکل کاغذ مطبوعات و ۲۰ میلیون دلار با همین نرخ برای حل مشکل کاغذ نشر تخصیص داده شود. همچنین مقرر شد ارائه تسهیلات ریالی برای حل مشکلات این حوزه با محوریت وزارت ارشاد در اولویت باشد.

علیرضا خامسیان معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر معاون اول رئیس‌جمهور هم همان‌روز (سه‌شنبه) در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس، در رابطه با حل مشکلات اهالی هنر و رسانه نوشت: «سه دستور راهبردی دکتر عارف برای اهالی هنر و رسانه: ۱- تأمین مسکن هنرمندان با اختصاص زمینی در هشتگرد ۲- تخصیص ۴۰ میلیون دلار برای حل مشکل کاغذ مطبوعات و نشر ۳- بازگشت هنرمندان خارج از کشور که علاقه مند به حضور در وطن هستند.» و بر اجرایی‌شدن این‌تصمیم صحه گذاشت. 

این‌مصوبه دولت هم مبارک است هم جای تامل دارد. در نظر گرفتن مبلغ ۲۰ میلیون‌دلار برای حل مشکلات صنعت نشر کشور، مبارک است چون ناشران به‌شدت درگیر مسائل مربوط به گرانی کاغذ و مواد اولیه تهیه کتاب هستند و روند سخت‌تر شدن کار در این‌صنعت از دهه ۱۳۸۰ به این‌سو محسوس بوده و هست؛ از زمانی که وزارت ارشاد کاغذ یارانه‌ای به ناشران می‌داد و عده بسیار کمی از آن‌ها به‌دلیل حمایت‌گرانه بودن این‌سیاست، از پذیرش این‌گونه کاغذها سر باز زدند. 

نکته این‌جاست که صنعت نشر تعطیل‌بردار نیست و همان‌طور که ثابت شده، با وجود کتاب‌های صوتی و دیگر قالب‌های مربوط به مطالعه، کتاب کاغذی و نسخه مکتوب آثار همچنان جای خود را بین مخاطبان کتاب و کتابخوانی دارد. بنابراین برای احیا یا تقویت و جذابیت‌زایی صنعتی که نسبت به سینما و دیگر حوزه‌های فرهنگ و هنر، کم‌اقبال‌تر است، هرچه‌قدر هم هزینه کنیم کم است. امید که ۲۰ میلیون‌دلار، بیشتر شود چون همیشه بودجه فرهنگ در کشورمان، با وجود شعارهایی که داده شده، کم بوده است. 

اما آیا تخصیص ۲۰ میلیون‌دلار برای حوزه مکتوب رسانه‌ها یعنی روزنامه‌ها که تعدادشان هر روز کمتر از دیروز شده و در قالب‌های نوین روزنامه‌نگاری و فضای مجازی مستحیل می‌شوند، تصمیم صحیحی است؟ البته طرح چنین‌مساله‌ای احتمالا باعث رنجش مدیران روزنامه‌ها و کسانی که به‌طور مستقیم با چالش درگیر کاغذ برای روزنامه و مجله درگیرند می‌شود، اما شاید اگر این‌مبلغ در تقویت بدنه رسانه‌ها و موضوعاتی مثل حق و حقوق روزنامه‌نگاران و خبرنگاران هزینه شود، بهتر باشد. بله انتشار روزنامه هم ادامه خواهد داشت و هیچ‌گاه به نقطه صفر نمی‌رسد اما این‌روزها، روزنامه‌ها در تیراژ کمتری نسبت به دیروز منتشر می‌شوند و احتمالا مقاصدشان، میز سفارت‌ها یا صندلی هواپیماهاست. 

البته باید پای حرف صاحبان و مدیران روزنامه‌ها هم نشست تا از خرج و مخارج سنگین چاپ هر شماره یا هزینه ماهانه و سالانه خود بگویند اما به نظر می‌رسد مبلغی که برای مشکل کاغذ مطبوعات در نظر گرفته شده، باعث بهبود شرایط روزنامه‌ها و رسانه‌های کاغذی کشور نمی‌کند و در حکم مُسکن موقتی است که کمی بعد دوباره نیازمند تجدید است.

به‌هرحال و همان‌طور که گفته شد، روزنامه و مجله هم مثل کتاب هیچ‌گاه از چرخه تولید فرهنگ خارج نمی‌شوند اما برای حیات بهتر و ارتقای کسب و کار اهالی روزنامه و مجله‌ها باید به شناخت عمیق‌تری از مشکلات و چالش‌های آن‌ها رسید و مشکل را فقط در تامین کاغذشان ندید. کاغذ فقط یکی از چالش‌های چرخه کار روزنامه‌ها و مجلات و البته صنعت نشر است؛ نه همه مشکل!

منبع خبر "تابناک" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.