به گزارش اقتصادنیوز، در حالی که سخنرانان در سازمان ملل به موضوعاتی چون صلح جهانی، اهمیت توجه به تغییرات اقلیمی، زیست مسالمتآمیز و چندجانبهگرایی برای مقابله با آشوب میپرداختند، دونالد ترامپ با سخنرانی عجیب خود در جلسه سالانه، همه را متعجب کرد. او پس از تعریف و تمجید از آمریکا چند شکایت را از پله برقی و عملکرد سازمان ملل مطرح کرده و سپس از پلهها پایین آمد.
نویسندگان آسوشیتدپرس نوشتهاند: از فرانسه تا کره جنوبی، از آفریقای جنوبی تا سورینام، رهبران روز سهشنبه حمایت قوی خود را از فراخوان دبیرکل سازمان ملل برای همکاری در حل چالشهای جهانی مانند جنگ، فقر و وضعیت آشوبزده در در تغییرات اقلیمی اعلام کردند. اما دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، دیدگاه دیگری داشت و برنامه «اول آمریکا» خود را تبلیغ کرد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نشست سالانه روسا، نخستوزیران و پادشاهان در مجمع عمومی را با خواهش برای انتخاب صلح به جای جنگ، قانون به جای بیقانونی، و آیندهای که در آن کشورها به جای اینکه فقط به منافع خود بیندیشند، کنار هم قرار میگیرند، آغاز کرد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، هشدار داد که ۸۰ سال پس از تأسیس سازمان ملل بر خاکسترهای جنگ جهانی دوم، ما داریم خود را منزوی میکنیم.
او گفت: تقسیمات بیشتری در حال شکلگیری است و این نظم جهانی را دچار مشکل کرده . جهان در حال فروپاشی است و این توانایی جمعی ما برای حل بزرگترین درگیریهای زمان خود و رسیدگی به چالشهای جهانی را متوقف کرده است.
اما مکرون تاکید که پیچیدگی جهان دلیلی برای دست کشیدن از حمایت از اصول کلیدی سازمان ملل یعنی صلح، عدالت، حقوق بشر و همکاری میان کشورها نیست. او افزود تنها روابط محترمانه و همکاری میان همردیفهاست که امکان مبارزه با گسترش تسلیحات نظامی، مقابله با تغییرات اقلیمی و داشتن «تحول دیجیتال موفق» را فراهم میکند.
سخنرانان یکی پس از دیگری درخواستهای مشابهی برای حمایت از چندجانبهگرایی مطرح کردند. جنیفر گرلینگ سیمونز، رئیسجمهور سورینام، چندجانبهگرایی را یکی از مهمترین دستاوردهای بشریت که در این زمان تغییر نیاز به محافظت دارد نامید.
سیریل رامافوسا، رئیسجمهور آفریقای جنوبی، گفت: عضویت جمعی ما در سازمان ملل، انسانیت مشترک ما را در عمل نشان میدهد و ۸۰ سالگی سازمان ملل اعضا را ملزم میکند تا سازمانی بسازند که قادر به رسیدگی به چالشهای مشترک ما باشد.
لی جائه-میونگ، رئیسجمهور کره جنوبی، گفت: هر چه زمانه دشوارتر میشود، باید بیشتر به اصول اولیه و روح اولیه سازمان ملل بازگردیم. او افزود: ما امروز باید بیشتر همکاری کنیم، بیشتر اعتماد کنیم و دستهایمان را محکمتر به هم بدهیم تا آیندهای بهتر و جهانی بهتر برای نسلهای آینده بسازیم.
گوترش در سخنانش اشاره کرد که جهان به طور فزایندهای چندقطبی شده است که اشارهای آشکار به قدرتهای اقتصادی در حال ظهور چین و هند، و همزمان نکوهشی برای اصرار آمریکا بر جایگاه ابرقدرتی داشت. دبیرکل سازمان ملل گفت جهان چندقدرته میتواند متنوع و پویا باشد، اما هشدار داد که بدون همکاری بینالمللی و نهادهای موثر جهانی، ممکن است آشوب در راه باشد.
اما ترامپ، که از زمان انتخاب دوبارهاش در نوامبر گذشته نخستین سخنرانی خود در مجمع عمومی را انجام میداد، کوتاه نیامد و سخنرانی «اول آمریکا» ایراد کرد.او با افتخار گفت: ایالات متحده دارای قویترین مرزها، ارتش، روابط دوستانه و روحیه قویتر از هر ملت دیگری روی زمین است. او افزود: این حقیقتاً دوران طلایی آمریکا است.
رئیسجمهور آمریکا سازمان ملل را ناکارآمد توصیف کرد و گفت که این سازمان حتی نزدیک به تحقق ظرفیتهای خود نیست و سازمان را مسئول توقف یک پلهبرقی در مسیر به سالن مجمع و خرابی یک تلپرومپتر دانست. سازمان ملل وقوع حادثه پلهبرقی را ناشی از عملکرد ایمنی اعلام کرد و کاخ سفید مسئول خرابی تلپرومپتر دانسته شد.
در حالی که ترامپ به مجمع گفت سازمان ملل کلمات تهی ارائه میدهد و کلمات تهی جنگ را حل نمیکنند، لحن او در دیدار بعدی با گوترش تغییر کرد. رئیسجمهور در آغاز اولین ملاقاتشان از زمان انتخاب مجددش به گوترش گفت: کشور ما صد درصد پشت سازمان ملل است. ممکن است گاهی با آن مخالفت کنم، اما از آن حمایت میکنم زیرا پتانسیل صلح در این نهاد بسیار بزرگ است.
تام فلچر، رئیس بخش بشردوستانه سازمان ملل، در مصاحبهای با خبرگزاری آسوشیتدپرس در اواخر سهشنبه گفت که ملاقات خصوصی آنها بسیار خوب بوده است.
فلچر گفت که رهبران سازمان ملل و آمریکا درباره پایان دادن به درگیریها در سراسر جهان، افزایش کارایی، مشارکت بیشتر بخش خصوصی و تلاشهای بشردوستانه گفتگو کردهاند. او افزود: حداقل یک گفتوگو آغاز شده است. این دیالوگ است، این دیپلماسی است، و این باشکوه است.
سازمان ملل با کاهش بودجه مواجه است، چرا که آمریکا، بزرگترین منبع درآمد آن، و برخی دیگر از کشورها بودجه خود را کاهش دادهاند. گوترش گفت کاهش کمکها هرج و مرج ایجاد میکند که به معنای حکم مرگ برای بسیاری از انسانهاست.
فلچر گفت درخواست امسال سازمان ملل برای ۲۹ میلیارد دلار به منظور کمک به ۱۱۴ میلیون نفر در سراسر جهان تنها ۱۹ درصد تأمین شده است. او افزود که درباره بحران بودجه با سعودیها، اروپاییها، آمریکاییها و دیگران گفتگو کرده و این مسئله را کاری در جریان نامید.
در جای دیگر در سازمان ملل، شورای امنیت روز سهشنبه نشست اضطراری پشت سر هم درباره دو جنگ عمده، جنگ بیش از سه ساله در اوکراین که با تهاجم روسیه در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد و جنگ تقریبا دو ساله در غزه که پس از حمله ناگهانی حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ رخ داد برگزار کرد.
در تغییری قابل توجه، ترامپ بلافاصله پس از دیدار با رئیسجمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، در شبکههای اجتماعی نوشت که معتقد است اوکراین میتواند تمام سرزمینهای از دست رفته خود به روسیه را بازپس گیرد. پیشتر، رهبر آمریکا از اوکراین خواسته بود برای پایان دادن به جنگ، از برخی سرزمینها صرفنظر کند.
نشست اضطراری درباره غزه، انزواى دولت ترامپ، نزدیکترین متحد اسرائیل، را نشان داد.
یک روز پس از آن که فرانسه رهبری دیگر کشورها را در به رسمیت شناختن دولت فلسطین به طور قابل توجهی افزایش داد، شورای امنیت سازمان ملل بار دیگر شاهد اختلاف عمیق میان ایالات متحده که حق وتو دارد و اکثر کشورهای جهان درباره نحوه پایان دادن به جنگ در نوار غزه و حل مناقشه تقریبا هشتدههای خاورمیانه بود.
اکثر کشورها خواستار آتشبس فوری و ورود کمکهای بشردوستانه شدند، اما سفیر جدید آمریکا، مایک والتز، این نشست را نمایشی ناامیدکننده خواند و اظهار تأسف کرد که جلسه در روز روش هشانا، سال نو یهودی، برگزار شد و حضور اسرائیل را محدود کرد.
پادشاه عبدالله دوم اردن در سخنرانی خود در مجمع گفت: این توهم است که دولت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، همکار صلحطلب است و به سخنان خصمانه و نقض حاکمیت لبنان، ایران، سوریه، تونس و اخیراً قطر اشاره کرد.
او پرسید: چه مدت طول میکشد تا فلسطینیان را به عنوان مردمی که به همان چیزهایی که شما و من میخواهیم، مشتاقاند، به رسمیت بشناسیم و بر اساس آن عمل کنیم؟ چه مدت طول میکشد تا بفهمیم داشتن دولت، چیزی نیست که فلسطینیان نیاز داشته باشند برای آن تلاش کنند این یک حق غیرقابل انکار است، نه پاداش.