رانندگی با خودروهای دستی برخلاف تصور اولیه چندان دشوار نیست. رانندگی با گیربکس دستی ترکیبی از هنر و علم است که در یک بسته پرهیجان خلاصه می شود.
اگرچه رانندگی با خودروهای دستی می تواند بسیار لذت بخش باشد، اما برخی عادات نادرست که ممکن است به طور ناخودآگاه انجام دهید، باید اجتناب شوند. در ادامه، این عادات را بررسی می کنیم.
دسته دنده تنها بخشی از گیربکس دستی است که ما می بینیم، اما اتفاقاتی که داخل گیربکس رخ می دهد، قابل مشاهده نیست. هنگام تعویض دنده، چنگال انتخاب کننده (selector fork) که در حالت عادی ثابت است، به سمت یقه چرخان (rotating collar) فشار داده می شود و این یقه به دنده مورد نظر متصل می شود.
تکیه دادن دست روی دسته دنده ممکن است باعث تماس چنگال انتخاب کننده با یقه چرخان شود و در نتیجه، خرابی زودرس چنگال انتخاب کننده را به دنبال داشته باشد.
نکته: از استفاده از دسته دنده به عنوان تکیه گاه دست خودداری کنید.
این کار باعث فرسودگی مواد اصطکاکی و کلاچ می شود. روش های متعددی برای جلوگیری از عقب رفتن خودرو در سراشیبی بدون نگه داشتن کلاچ وجود دارد که باید به آن ها توجه کنید.
این عادت نه تنها به مکانیزم گیربکس خودرو آسیب می رساند، بلکه حرکت آزاد خودرو را که برای جابه جایی روان طراحی شده است، مختل می کند.
تکیه دادن پا روی پدال کلاچ باعث درگیری ناقص کلاچ و در نتیجه لغزش آن می شود.
این امر نه تنها مصرف سوخت را به دلیل اتلاف انرژی در گیربکس افزایش می دهد، بلکه باعث فرسودگی زودرس کلاچ و آسیب به بلبرینگ رهاکننده (throw-out bearing) می شود که ممکن است به طور ناقص با دیافراگم تماس پیدا کند. هنگام رانندگی با خودرو دستی به این نکته توجه کنید.
فشار دادن بیش از حد پدال گاز برای افزایش سرعت خودرو طراحی شده است، اما برای این کار، خودرو نیاز به دریافت سوخت کافی و تعویض دنده مناسب دارد.
فشار دادن پدال گاز در دور موتور پایین (RPM) به موتور خودرو آسیب می رساند. به جای این کار، دنده را سبک تر کنید. در غیر این صورت، در طولانی مدت با مشکلات جدی مواجه خواهید شد.
کلاچ به انتخاب دنده مناسب برای سرعت مورد نظر کمک می کند. بسیاری از افراد عادت دارند پای خود را روی پدال کلاچ نگه دارند تا در زمان تعویض دنده نیازی به جابه جایی پا نداشته باشند.
این عادت نادرست است و باعث فرسودگی کلاچ می شود. سعی کنید از این کار اجتناب کنید.
بسیاری از رانندگان در سراشیبی، کلاچ را تا نقطه درگیری (bite point) رها می کنند و با تنظیم گاز، سعی در ثابت نگه داشتن خودرو دارند تا از عقب رفتن آن جلوگیری کنند.
این کار باعث فرسودگی شدید مواد اصطکاکی کلاچ می شود و ممکن است نیاز به تعویض زودهنگام کلاچ پیدا کنید.
خودروهایی که مجهز به سیستم نگه دارنده در سراشیبی هستند، پس از رها کردن پدال ترمز، خودرو را برای حدود 2 تا 3 ثانیه ثابت نگه می دارند.
برای افزایش سرعت، باید به تدریج دنده ها را عوض کنید. دنده های بالاتر امکان حرکت با سرعت بیشتر و دور موتور (RPM) پایین تر را فراهم می کنند که به صرفه جویی در مصرف سوخت کمک می کند. با این حال، برای افزایش سرعت، باید به صورت تدریجی دنده ها را تغییر دهید تا از فشار بیش از حد به موتور جلوگیری شود.
فشار به موتور ممکن است در دو حالت رخ دهد: اول، استفاده از دنده پایین در سرعت های بالا که باعث می رسد دور موتور به محدوده قرمز (red line) برسد. بهتر است پیش از رسیدن به این نقطه یا هنگامی که نشانگر دنده پیشنهاد می دهد، به دنده بالاتر بروید.
برای اکثر ساکنان شهرها، به طور متوسط در هر یک کیلومتر در مرکز شهر، توقف های ترافیکی وجود دارد.
نگه داشتن خودرو در دنده در هنگام توقف در چراغ راهنمایی به خودرو آسیب می رساند، زیرا دنده درگیر است اما خودرو حرکت نمی کند. این کار باعث فرسودگی غیرضروری کلاچ می شود.
با قرار دادن خودرو در حالت خلاص (neutral) هنگام توقف، فرسودگی کلی کلاچ کاهش می یابد.
کلاچ با هر بار فشار دادن پدال، موتور را از گیربکس جدا می کند. دیسک اصطکاکی کلاچ وظیفه انتقال قدرت از موتور به گیربکس را بر عهده دارد.
برای تعویض دنده، باید ارتباط موتور و گیربکس قطع شود تا دنده عوض شود. تعویض دنده بدون استفاده از کلاچ نه تنها به سیستم گیربکس آسیب می رساند، بلکه می تواند عواقب جدی برای موتور به دنبال داشته باشد.
کلاچ به درگیری صحیح دنده ها کمک می کند و همچنین هنگام کاهش سرعت برای توقف نقش مهمی دارد. هنگام ترمز کردن، کلاچ را تا آخرین لحظه رها نکنید.
با نگه داشتن موتور درگیر تا حد ممکن طی فرآیند ترمز، از مقاومت طبیعی خودرو استفاده می شود که منجر به کاهش مسافت توقف و فرسودگی کمتر ترمزها می گردد.
می توان گفت که رانندگی با خودرو دستی، آزمونی واقعی برای مهارت رانندگی است. در عصری که خودروهای اتوماتیک بسیار رایج هستند، هنر رانندگی با گیربکس دستی همچنان اهمیت دارد.
خودروهای دستی با قیمت مناسب و هیجان انگیز برای این تجربه در بازار خودروهای کارکرده موجود هستند. مطالب بالا شامل ده عادت نادرست بود که باید هنگام رانندگی با خودروهای دستی از آن ها اجتناب کنید.
گردآوری : بخش خودرو بیتوته