به گزارش مشرق، سینمای ایران در بحث تولید و اکران فیلم سینمایی نیاز به تغییراتی اساسی دارد. این را از وضعیت اکران فیلم‌های سینمایی در سال‌های اخیر و کیفیت فیلم‌ها در چند دوره اخیر جشنواره فیلم فجر به خوبی می‌توان متوجه شد. ادامه روندهای جاری و کنونی دورنمای خوبی از سینمای ایران نشان نمی‌دهد و برای پویا و زنده نگهداشتن آن نیاز به تغییر نگرش‌ها و سیاست‌هاست.
روز گذشته معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی از تغییراتی در نظام نامه اکران خبر داد و اعلام کرد آیین‌نامه‌ای جهت رده‌بندی فیلم‌های سینمایی‌ای مثل «پیر پسر» در دست تهیه و تدوین است. اعلام این خبرها بارقه‌هایی هر چند کوچک را در دل علاقه‌مندان به سینما زنده می‌کند تا شاید وضعیت اکران فیلم‌های سینمایی تغییراتی کند تا مخاطبان جدی‌تر سینما امیدوار به تولید فیلم‌های اجتماعی دغدغه‌مند باشند.
فرصتی برای تنفس سینمای اجتماعی
بحث اکران سریالی فیلم‌های کمدی به موضوع و سوژه‌ای تکراری تبدیل شده‌است. فیلم‌هایی ضعیف و بدون محتوا که با فرمول‌هایی ثابت فقط برای گیشه ساخته می‌شوند و خبری از هنر و فرهنگ در آنها نیست. این ذائقه‌سازی اشتباه و مادی‌گرایانه برای مخاطبان که پس از کرونا شدت گرفت و به یک روال تبدیل شد، باید به گونه‌ای اصلاح شود. ساخت فیلم‌های اجتماعی اندیشه‌محور و دادن فضای بیشتر به فیلمسازان دغدغه‌مند، یکی از مواردی است که به رشد و پیشرفت سینمای ایران کمک می‌کند. با تدبیر و تصمیم‌های هوشمندانه باید به کمک فیلم‌های غیرکمدی آمد و جانی دوباره به سینمای ایران داد. اکران «پیر پسر» یکی از آن اتفاقات خوب خواهد بود. فیلمی که با اعمال رده‌بندی سنی، امکان اکران خواهد پیدا کرد و قطعاً همراه خودش مخاطبان را به سینما خواهد آورد. این فیلم در جشنواره فیلم فجر بسیار زیاد مورد توجه مخاطبان و منتقدان قرار گرفت و اکرانش اتفاقی مهم خواهد بود.
روح‌الله حسینی، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی درباره اکران «پیر پسر» چنین گفته‌است: «برای این فیلم ابتدا باید آیین‌نامه رده‌بندی سنی نهایی و ابلاغ شود. البته در گذشته هم چنین آیین‌نامه‌ای وجود داشت، ولی باید در دوره جدید بازنگری و ابلاغ شود تا بعد بنا بر آن فیلم‌هایی شبیه «پیر پسر» اکران شوند. من امیدوارم در همین فصل بهار آیین‌نامه نهایی شود تا فیلم «پیرپسر» که مشکلی هم برای نمایش ندارد، امکان اکران پیدا کند.»
«پیر پسر» فیلمی است که برای دیده‌شدن در سینما ساخته‌شده و حمایت از سازندگانش، نور امید را در دل دیگر فیلمسازان زنده خواهد کرد. سختگیری بر فیلمسازانی که نگاهی اجتماعی به پدیده‌ها و سوژه‌هایشان دارند، آنها را از جریان رسمی فیلمسازی دور می‌کند. در این صورت یا آنها کار نکردن و خانه‌نشینی را انتخاب می‌کنند یا تن به ساختن فیلم‌های زیرزمینی می‌دهند، که هر دو حالت موارد آسیب‌زا خواهد بود و موجب از دست رفتن سرمایه‌های هنری و فرهنگی کشور می‌شود.
در کنار «پیر پسر» اکران فیلم‌های دیگری مثل «زیبا صدایم کن» نیز امیدواری‌ها را بالا می‌برد. اکران فیلم‌های اجتماعی خوش‌ساخت و مخاطب‌پسند، موجب فروش بیشتر و گیشه گرم‌تر این فیلم‌ها می‌شود. گاهی در چینش فیلم‌های غیرکمدی، چند فیلم نسبتا ضعیف با هم اکران می‌شوند که توانایی جذب مخاطب را ندارند، ولی وقتی فیلم‌ها از سطح کیفی خوبی برخوردار باشند، مخاطبان آنها را پس نمی‌زنند.
اکران یک فیلم اجتماعی خوش‌ساخت دیگر و استقبال نسبی تماشاگران از آن، امیدواری‌را در دل مخاطبان جدی سینما بالا برد. فیلم «رها» اگرچه هنوز با در گیشه با فیلم‌های کمدی فاصله‌ای معنادار دارد، ولی میزان فروشش آنقدرها پایین نیست که باعث ناامیدی و دلسردی تماشاگرانش شود.
فیلم «موسی کلیم‌الله» هم تا الان به فروش خوبی دست پیدا کرده تا از چهار فیلم پرفروش سال ۱۴۰۴، دو فیلم غیرکمدی باشد. چینش متنوع و درست فیلم‌ها در اکران نوروزی یکی از عوامل مهم در استقبال مخاطبان از فیلم‌های جدی و غیرکمدی بود. با ادامه همین روند در طول سال، باید همین نگاه هوشمندانه در اکران فیلم‌ها لحاظ شود و سینماها در فصل‌های مختلف اکران خالی از فیلم‌های خوش‌ساخت اجتماعی نشوند.
همچنین حسینی اعلام کرده که در جلسات با رئیس سازمان سینمایی در حال بررسی هستند که شورای مدنظر با چه ساز و کاری به کارش ادامه دهد ولی اعلام اینکه در این شورا از متخصصان حوزه‌های جامعه‌شناسی، روانشناسی و علوم سیاسی جهت تنظیم آیین‌نامه اعمال رده سنی استفاده خواهد شد، خودش عاملی دلگرم‌کننده خواهد بود. امروز در تمام دنیا سینما به عنوان هنری میان رشته‌ای و در ارتباط با سایر حوزه‌ها و علوم شناخته می‌شود و برای سیاستگذاری و تصمیم‌گیری در مورد آن باید از اساتید و متخصصان حوزه‌های دیگر کمک گرفت. استادانی که به صورت تک بعدی در رشته‌شان فعالیت نمی‌کنند و به سایر حوزه‌ها هم نگاهی دارند.
نیاز سینمای ایران به اصلاحات
سینمای ایران برای رهایی از وضعیت پیش آمده کنونی نیاز به یکسری اصلاحات و تغییرات و استفاده از متخصصان حوزه‌های دیگر دارد. در سال‌های اخیر فیلم‌های کمدی به لحاظ فروش توانسته‌اند رونق را به گیشه‌ها بیاورند و تکانی به اقتصاد همیشه بیمار سینمای ایران بدهند، ولی خالی شدن سینما از محتوا و فاصله گرفتن از نگاهِ هنری و زیباگرایانه، آسیب‌های خودش را به دنبال خواهد شد. مسئولان سازمان سینمایی دولت چهاردهم باید به توازنی در این زمینه برسند. همچنین آنها مدنظر داشته‌باشند تغییرات و اصلاحات نباید فقط محدود به تنظیم چند آیین‌نامه بماند و آنها باید به حل و فصل معضلات موارد ریشه‌ای‌تر در سینما بپردازند.
تغییر نظام تهیه‌کنندگی و دور کردن سینمای ایران از فضای رانتی و سازمانی یکی از موارد اساسی جهت کمک به سینماست. دولت باید حمایت‌هایی از تهیه‌کنندگان واقعی سینما انجام بدهد، ولی آنها را سفارشی‌ساز نکند. همانطور که در برخی کشورها، سازندگان فیلم‌ها از حمایت‌های تشویقی جهت سرمایه‌گذاری در بخش فرهنگ برخوردار می‌شوند، سینمای ایران نیز به جای دادن سفارش و رانت، به این سمت حرکت کند. اصلاح این رویه‌ها فضا را برای ورود تهیه‌کنندگان جدی و علاقه‌مند به حوزه سینما باز می‌کند. سینمای ایران هر چقدر از سیستم رانتی و ارگانی فاصله بگیرد، چشم‌اندازش برای آینده بهتر خواهد بود. سازمان و ارگان‌ها نه به عنوان تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار بلکه به عنوان مشاور و حمایت‌کننده معنوی می‌توانند در کنار سازندگان فیلم‌ها حضور داشته باشند و شرایط را برای ساختن بعضی فیلم‌ها تسهیل کنند.
منبع: جوان
